Menteşe (Yenişehir)

İlçenin batısında, Yenişehir'e 12 km uzaklıktadır. İlçenin çok eski köylerinden biridir. Köyün Bronz Çağı’ndan beri yerleşim yeri olduğu uzmanlarca belirtilmektedir. Menteşe Türkmenleri tarafından kurulduğu sanılmaktadır. Adı buradan gelmiş olmalı. 1487 yılı tahrir defterinde yer alan köyde 24 çiftlik yeri varmış. XV. yüzyılda 41 hane Müslüman, 35 hane de Hıristiyan yaşamaktaydı. Sultan Murad’ın mülkü iken Hüseyin Paşa'ya verilmiş, o da Kütahya'da yaptırdığı camisine vakfetmişti. 1895 ve 1908 Yıllığı'na göre 67 hane bulunan köyde 1927 yılında 209, 1990 yılında 415, 1997 yılında 384 kişi yaşamak­taydı. Köyde tarihi bir hamam vardır. Yerli köyüdür. Köyün hemen yanında bulunan höyükte, 1990 yılında, Ilıpınar kazılarını yürüten Jacop Roodenberg tarafından bir tespit kazısı yapılmıştır. 2000 yılında ise kazılara başlanmıştır. Okulun bahçesinde de 1940 yılında Yunanca yazılı kalıntılar çıkarılmıştır. Köyde adak olarak kullanılan üç dede mezarı, yakın zamanda kaldırılmıştır. Köyün meydanında yeralan temel kazılarında, sürekli Roma devri mezarları çıkmaktadır. Tarihi eski cami yıkılıp yerine yenisi yapılmış, ancak orijinal minare yıkılmamıştır.

Raif Kaplanoğlu