Marka, patent ve tasarım başvurularında 2023 verileri açıklandı. Her yıl bu verilerle ilgili hem Bursa, hem Türkiye sınai mülkiyet karnesini çıkartmaya çalışıyorum. Sektörümüz biraz ekonominin de göstergesi aslında. Tüm sektörlere hitap eden ve tüm sektörlerle çalışan bir alan olduğu için artışlar azalışlar, firmaların ürün geliştirme ve büyüme alanlarını da gözler önüne sermiş oluyoruz. Bir sektörde kalkınma yaşanırken bazı sektörlerin sıkıntıda olması yine de genel başvuru sayılarını bir ortalamada tutuyor.
Yıllardır hep artış gösteren hatta bazı yıllarda bu artışı katlayarak yapan başvuru sayıları bu yıl genel olarak bir düşüş sergiliyor. Bence bu 2023 de yaşanan enflasyon ve ekonomik darboğazın bir göstergesi. Kurum harçlarının ocakta yüzde 100, temmuzda yüzde 50 oranında artış yaşaması başvuru ve süreç takip maliyetlerini de artmasına sebep olmuştu. Aynı zamanda asgari ücrette ve genel tüm maliyetlerde meydana gelen yüksek artışlar firmaların belini bükmüş gibi duruyor. Yıl içerisinde bizim de etkilerini hissettiğimiz bu durum yayınlanan verilerde kendini daha net ortaya koyuyor.
Bu yıl sevindirici olan haber Bursa’nın sıralamada yerini koruyor olması. Daha önceki yıllarda 4. Sırada olduğu patent başvurularında geçen yıl olduğu gibi bu yıl da 3. Sırada. Önceki yıl 4. Sırada olduğu faydalı model başvurularında bu yıl 3. Sıraya yükselmiş gözüküyor. 2. Sırada Ankara’nın olması sanayisinin bizden daha güçlü olduğunun bir göstergesi değil. Türk Patent ve Marka kurumunun orda olmasının çok büyük etkisi olduğu görüşündeyim.
Şehirlere göre sıralamaya bakacak olursak; Patent ve Faydalı Model başvurularında sıralama İstanbul, Ankara, Bursa şeklinde. Marka başvurularında İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa. Tasarım başvurularında da İstanbul, Bursa ve İzmir olarak Bursa 2. Sırada yerini alıyor.
2023 yılında Türk Patent ve Marka Kurumuna yüzde 3,84 gerilemeyle 8 bin 274 patent, yüzde 39,64 gerilemeyle 3 bin 321 faydalı model, yüzde 14,39 gerileme ile 168 bin 850 marka ve yüzde 33 gerileme ile 52 bin 352 ürün tasarımı başvurusu yapılmıştır. Uzun yıllardır tüm başvurularla ilgili böyle bir gerileme görülmemişti. Sınai mülkiyet başvurusu yapmak, yeni şirketler kurulması, yeni sektörlere girilmesi, yeni ürün geliştirmesi yapılması demektir. Pandemi yıllarında dahi pek çok sektör kapanmış olmasına rağmen genel dengeden kaynaklı başvuru sayılarında büyük oranda artış yaşanmıştı. Tüm başvurulardaki bu gerileme ülkenin ekonomik durumunu ve firmaların yaşadığı zorlukları açıkça göstermekte. 2024 yılında daha da düşüş olacağı ile ilgili öngörüler var, yanılmış olmayı diliyorum.
8 bin 274 patent başvurusunun 509’u Bursa’dan, 3 bin 321 faydalı model başvurusunun 262’si Bursa’dan, 168 bin 850 marka başvurusunun 7 bin 412’si Bursa’dan ve en önemlisi 2. Sırada olduğumuz ve bir tekstil ve mobilya kendi olan Bursa’dan çok daha fazla başvuru yapılması gerektiğini düşündüğüm 52 bin 352 tasarım başvurusunun 4650 adeti Bursa’dan. Bu sayı 2022 yılında 15 bin 538 adet idi. İnanılmaz bir gerileme mevcut. Burada verilen verilerde bir hata olduğunu umuyorum.
2023 yılı sınai mülkiyet başvuruları karnesinde hem Bursa hem Türkiye sınıfta kaldı. Devlet desteklerinin daha önce sayıların artışında etkili olduğunu düşünüyorum. 2023 yılında yaşanan sıkıntılardan biri de başvuru rakamlarının artmış olmasına rağmen, destek miktarlarının artmamış olması. Enflasyonun bu kadar yüksek olduğu bir ülkede güncellenen rakamlara göre destek bedellerinin de artması ve firmalar için başvuru yapmanın cazip hale gelmesi geliyor. Kurum içi yaşanan karışıklıkların da etkili olduğunu düşünüyorum. 2024 de umarım bazı tedbirler ve teşviklerle bu sayı önceki yıllardaki gibi artış gösterir. İyi haftalar dilerim.
