USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

Tarımda Hollanda gerçeği ve alınacak dersler (3)

15-01-2024

Evet, yine çok zengin toprak ve iklim koşullarına sahip ülkemizin bir gün tarım ürünleri ithal eden değil, Dünya Piyasalarına bu ürünleri arz etmede Hollanda’yla yarışabileceğine inandığım tarım sektörümüze ışık tutar, umudumla TARIM DÜNYASI sitesinden aldığım bilgileri aktarmaya devam ediyorum.

‘’Hollanda ekonomisi daha çok hizmetler sektörüne dayanıyor. Sanayinin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’daki payı yüzde 18,1 seviyesinde. Hollanda imalat sanayi çoğunlukla küçük ve orta boy işletmeler ile az sayıda olan ancak piyasaları yönlendirecek güçlü olan çokuluslu şirketlerden oluşuyor. İmalat sanayi, küçük firmalar da dahil, ihracata yönelik faaliyet gösteriyor. Üretim hacmi olarak gıda, içecek, kimya, kağıt ve matbaacılık, elektrikli makinalar, makine, nakliye araçları sanayi kolları önde geliyor.

Teknolojik buluşların sanayide kullanımının yaygınlaştırılması için çok önemli olan devlet-özel sektör-üniversite işbirliğinin sağlandığı Hollanda’da bölgesel kalkınma öne çıkıyor. Bu amaçla bölgelerde çeşitli konularda (yiyecek ve gıda, su, nano teknoloji ve sistemleri, enerji, kimya) ihtisaslaşmış kümeler oluşturuyor. Hollanda’nın Gerderland eyaletinde yer alan Gıda Vadisi bölgesi, Avrupa’daki en yetkili tarım/gıda ve beslenme merkezlerinden biri. Gıda Vadisi’nde 200 kadar tarım/gıda şirketi faaliyet gösteriyor.

Avrupa Komisyonu, Ortak Tarım politikası 2023-2027 dönemi raporunu onayladı. Hollanda’nın Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikasını resmi onaylanmış stratejisinde Hollanda tarım sektörü son derece üretken, modern, yenilikçi ve ihracat odaklı olarak nitelendiriliyor.

Strateji planında, süs bitkileri, süt ve yumurta, et, sebze ve meyve üretim değeri açısından en önemli sektörler olarak belirtilirken, Hollanda’daki arazilerin yaklaşık yüzde 66’sının tarım amaçlı kullanıldığı, ortalama çiftlik büyüklüğünün 32 hektar olduğu ve 51bin çiftlik bulunduğu ifade ediliyor.

Hollanda parayı büyük çiftliklerden küçük ve orta ölçekli çiftliklere doğru dağıtmayı amaçlamaktadır. Dolayısıyla çiftçiler ilk 40 hektarda hektar başına daha fazla destek alacak. Plan aynı zamanda meyve ve sebze sektörüne de destek sağlayacak ve bu desteği tanınmış üretici örgütlerinin yanı sıra arıcılık sektörüne de aktaracak. Plan, gelir sigortası kapsamında çiftçilerin ürünlerini olumsuz hava koşullarından korumak amacıyla her yıl 17,5 milyon avro ayıracak. Bu, en azından çiftçilerin aşırı kuraklık veya sel nedeniyle hasatlarının kaybolması durumunda tazminat almalarına olanak sağlayacak. Üretici örgütleri Hollanda meyve ve sebze sektörü için ürünlerin ticari değerinin ve kalitesinin artırılması açısından büyük önem taşıyor ve bunlara 1800 tarım işletmesinin katılması bekleniyor.

Genç çiftçilerin ve diğer girişimcilerin Hollanda’nın tarım sektörünün geleceğe hazır olması açısından önemine değinilen Stratejik Planda, tarımsal faaliyete başlamanın ve çiftlik edinmenin getireceği mali yük, Plan aracılığıyla destekler kurularak ve yatırımlara daha yüksek düzeyde destek sağlanarak, karşılanmaktadır. Hollanda tarımının genç çiftçilere ihtiyacı var, bu nedenle plan tarım geçmişi olmayan gençleri de çekmeğe çalışacak. Çiftlik kurma planıyla yaklaşık 3000 genç çiftçi desteklenecek. Hollanda’da hayvansal üretimin önemi dikkate alınarak, hayvan refahının iyileştirilmesi yönünde çabalar sürdürülecektir. Hollanda, tarımda ve kırsal alanlarda özel taraflarca uygulanan bilgi ve yeniliğin desteklenmesine yönelik iyi yapılandırılmış bir yaklaşıma sahiptir. Ancak bu yaklaşım, çiftçilerin yeni zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olmak için eğitim ve danışmanlık faaliyetleri sağlayan tarafsız bir danışmanlık sistemine dönüştürülecektir.

Özetle, işgücünün çok az bir bölümünün istihdam edildiği Hollanda tarım sektörü, yoğun teknoloji kullanımı, devlet-özel sektör-üniversite işbirliği ve gıda sanayinde sağlanan kümelenme ile dünyanın en fazla tarım ve gıda ürünü ihraç eden ikinci ülke konumundadır.

Türkiye’nin Hollanda modelinden alacağı birçok ders var, elbette. Özellikle ürün bazlı kümelenme, yıllardır çok konuşulmasına rağmen yeterince başarı elde edilemeyen devlet-özel sektör-üniversite işbirliği, tarımda teknoloji kullanımı, tarım-gıda sanayii entegrasyonu, katma değerli ürün üretimi ve benzeri konularda alınacak çok dersler var.

Hollanda’nın temel ekonomik verileri: GSYİH: 1trilyon 10 milyar dolar/Büyüme: yüzde 4,3/Kişi Başı Milli Gelir: 57milyar 428milyon dolar/İşsizlik oranı: yüzde 3,5/Tüketici enflasyonu: 2022 yılı yüzde 11,6/2023 yılı yüzde 4, Nüfus: 17,59 milyon.’’

TARIM DÜNYASI’INDA genç çiftçileri okuyunca, daha önce sizlere aktardığım, bu çiftçilerin yetişmesinin köşe taşlarının konduğu, Uygulamalı Tarım Meslek Okullarını hatırladım.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?