Hamitler Katı Atık Depolama alanından yayılan koku, özellikle Geçit, Emek, Hamitler, Bağlarbaşı, Balat mahallelerinde yaşayanları rahatsız ediyor haberini ve bu rahatsızlığın yerel seçim öncesi siyaset gündemini doldurmaya, başkan adaylarının konuyu tartışmaya başladığını, Serkan İnceoğlu aktardı geçen hafta. Gelin bu haberi bir de aşağıda yazdıklarımı okuyarak siz değerlendirin.
Bu sağlıklı katı atık depolama alanı benim dönemimde, uluslararası yöntemler kullanılarak, 1995 yılında oluşturuldu, defalarca bu köşede açıkladığım düzende işletmeye alındı. Şimdi bu düzeni hatırlayalım;
Önce alanın seçimine göz atalım, göreve geldiğimde Bursa’nın çözüm bekleyen önemli sorunlarından biri, kentin büyümesine paralel büyüklükte ve çevreye zarar vermeyecek özellikte, yeni bir katı atık depolama alanının oluşturulmasıydı, zira Demirtaş’taki alan hem dolmuş, hem de vahşi depolama nedeniyle, özellikle yaz aylarında çevreye saldığı mavi dumanı ve kokusuyla kentte yaşayanların sağlığını tehdit ediyordu. Yeni depolama alanının yer seçiminde aradığımız özellik ise, yerleşim alanlarının dışında ve çevrede yaşayanları rahatsız etmeyecek mesafede olması ön plandaydı. İşte bu koşullar göz önünde tutularak Hamitlerdeki 1500 dönüm genişliğindeki alan bulundu, çevresinde yerleşim alanları yoktu, ne yazık ki şimdi var, imar planlarında yer almayan, yukarda adları yazılı ve de koku şikayetleri olan yerleşimler…
Peki, Hamitler Katı Atık Depolama alanını nasıl oluşturduk, önce onu hatırlayalım. Görevli uzman ekibim tarafından yapılan kapsamlı çalışma sonucu belirlenen, yerleşim alanlarından uzak olan bu yer seçildikten sonra düzenlemenin ilk adımında, döküm alanı temizlendi, atıklar içinden sızacak kirli suların yeraltı suyuna karışmasını önlemek için, alan su geçirmez, sıkıştırılmış kil malzeme ile kaplandı, ardından atıklardan sızacak suları süzecek drenaj şebekesi geçirgen bir tabaka içine yerleştirildi ve ana toplayıcı hattın sonuna da kirli su arıtma tesisi kondu, arıtılan temiz su dereye bırakıldı.
Gelen katı atıklar alana tabakalar halinde sıkıştırılarak yayılıyordu, bu depolama belli yüksekliğe ulaşınca da üzeri sıkıştırılmış toprakla kaplanıyordu. Atık içindeki malzemelerin ayrışmasıyla oluşan gazların yüzde 70’i metan gazıydı, bir enerji kaynağıydı. İşte bu nedenle bu gaz enerji üretilmek üzere, alana çakılan borularla dışarı alınıyordu. Bu borular bir toplama hattında birleştiriliyor ve atıkların ürettiği gaz bölgenin alt ucunda kurulmuş, metan gazıyla çalışan enerji santraline ulaştırılıyordu ve enerji üretiliyordu, hala da üretiliyor. Ayrıca jeneratörlerden çıkan egzoz gazının ısısı da su ısıtmada kullanılıyordu.
Aslında bu düzeni önce, başkan olduğumda, kentimizin katı atıklarının atıldığı Demirtaş’taki vahşi depolama alanında kurmuştum. Alana vahşi depolamayla yığılan atıklardan çıkan metan gazının mavi dumanı ve kokusu tüm kenti sarardı o günlerde. Önce bu atıkların üzerini sıkıştırılmış toprak dolguyla kapladık, ardından borular çakarak çöpten çıkan metan gazını dışarı aldık. Bölgenin hemen altına da metan gazıyla çalışan jeneratörler yerleştirip enerji üretmeye başladık, bu üretim birkaç yıl öncesine kadar devam etti. Bu sayede hem enerji üretiyorduk, hem de jeneratörlerde yanan egzoz gazının ısısıyla su ısıtıp çevre binaların kalorifer sistemine aktarıyorduk, böylesine çevre dostu örnek bir proje oluşmuştu.
Belediyemizin bu sistemin işletilmesinden sorumlu Daire Başkanımızla görüştüğümde, yukarda anlattığım depolama düzeninin aynen devam ettiğini öğrendim. Daire Başkanımız, “Sistem uygulamaya sokulduğundan beri aynı düzende işletiliyor, ilk günden itibaren o koku zaten vardı ama çevremizde bu kokudan rahatsız olacak bugünkü yerleşimler yoktu” dedi.
Evet, Hamitler katı atık depolama alanı düzenlemesi, bugün Avrupa kentlerindekilerle aynı standartta yapılmıştır ve işletilmektedir, tüm alt yapı da bu standarda uygun durumdadır.
Bu arada Büyükşehir Belediyesi dünyanın karşı karşıya olduğu iklim değişikliği felaketiyle mücadelede etkin çözümlerden biri olan Güneş Enerjisi Sistemini (GES) BursaRay duraklarından, muhtelif Belediye tesislerinin çatılarına kadar, çeşitli alanlarda kurmaya başladı. Bu vesile ile kendilerine bir önerim var; Gelin Hamitler Katı Atık Alanının önce dolan bölümlerinden başlayarak ki tamamı 1500 dönüm büyüklüğündeki bu geniş depolama alanı tamamen dolduğunda, üzerinde yapılacak düzenlemelerle, büyük kapasiteli bir GES kurulmaya başlanır ve devam eder, hatta rüzgar kapasitesi ölçülerek Rüzgar Enerjisi sistemi de eklenebilir.
Böylece şehir planlarında yer almayan alanlara bina yapıp yaşayanlar da cezalarını tamamlamış olurlar ve koku çilesinden kurtulmuş olurlar.
