Ülkenin kalkınmasına ve turizme katkı yapması beklenen ama bir türlü açılışı gerçekleşmeyen Çukurova Bölgesel Havalimanı’nın yanı sıra, Gümüşhane ve Bayburt illeri için yapımı süren Salyazı Havalimanı da aynı akıbete uğradı. Tıpkı Karaman ve Yozgat gibi.
Salyazı, Gümüşhane’nin Köse ilçesine bağlı bir köyün adı. Tarihteki adı önce Potos, sonra da Posus olarak biliniyor.
Köy, il merkezine 67 km, bağlı olduğu Köse Nahiyesi’ne ise 17 km uzaklıkta. Salyazı, Bayburt merkeze 47 km, havayolu ile ulaşım sağladıkları Trabzon’a ise 170 km mesafededir. 2014 yılına kadar 5 bin nüfuslu, gelişmiş ve belediyesi olan bir yerleşim yeri idi. Nüfusu 2 binin altına düşünce belediye statüsü 2013 yılında sona ermiş. Bizler bu köyün adını 2017 yılında Bayburt’u ziyaret eden Cumhurbaşkanı R. Tayyip Erdoğan’ın
konuşmasıyla öğrendik. Bu ziyarette Erdoğan, Gümüşhane’ye ve Bayburt’a da bir müjde vererek şöyle diyordu;
"Bayburt'a 15 yılda 3 milyar lira yatırım yaptık. Bunlar yeterli değil. İnşallah bunları tarihi projeyle taçlandırıyoruz. Bayburt ve Gümüşhane'ye hizmet verecek Salyazı Beldesi'nde yıllık 2 milyon yolcu kapasiteli bir havalimanı yapıyoruz. Benim, yurt dışındaki Bayburtlu, Gümüşhaneli kardeşlerim Trabzon’a değil, bu havalimanına inecek. 285 milyon lira maliyetli olan havalimanı proje ve ihale hazırlıkları sürüyor. Ahmet Bey (Zamanın Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Karslı Ahmet Arslan) işi hızlı tutacağız ve inşallah '2020' diye bana tarih verdiniz, ben diyorum ki seçim öncesi bu bitecek. Yoğun çalışacağız. Bize yakışanı yapacağız. İnşallah 2019 seçim kampanyasına uçağımızla geliriz."
Fakat, Erdoğan’ın 2019’da bitmesini istediği bu meydana aradan 4-5 yıl geçmesine rağmen, değil uçak, helikopter bile inemiyor. Ahmet Arslan’dan sonra iş başına gelen Trabzonlu Bakanlar Mehmet Cahit Turhan, Adil Karaismailoğlu bu havalimanını bitirip hizmete açamadı. O da Trabzonlu olan şimdiki Bakan Abdulkadir Uraloğlu bu işi halleder inşallah. Şayet, o da bu işi bitirmeden bakanlıktan ayrılırsa Gümüşhaneli’ler ve Bayburtlu’lar “Trabzonlu bakanlar bizim illerimize havalimanı yapmak istemiyorlar mı?” diye serzenişte bulunursa şaşmam.
Projesi, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından hazırlanan ve proje bedeli 285 milyon TL (Bittiğinde kaça mal olur bilinmez) olan bu havalimanını tam 2 milyon yolcu kapasiteli olacak. Bu meydan bu kadar yolcuya kaç yılda ulaşır ve kendini ne zaman amorti eder doğrusu bu da meraka değer. Allah’tan, yolcu garantili ‘Yap-İşlet-Devret’ gibi bir yöntem burada yok.
Çevresinde şu anda Trabzon, Erzincan, Erzurum, Ordu-Giresun Havalimanları’nın olduğu meydan için karar verilirken, bölgenin tek ve en eski meydanı olan Trabzon Meydanı yolcu istatistiklerine bakmışlar. Tıpkı, Trabzon’a Rize’den çok yolcu geldiği için oraya bir havalimanı gerekir diye düşünülmesi gibi, Gümüşhane ve Bayburt’a da ortak bir havalimanı gerekir sonucuna varmış olmalılar.
Demografik olarak görülüyor ki bu iki il en çok göç veren iller arasındadır.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Bayburt 86 bin 047 kişi ile en az nüfusa sahip ilimiz. Bayburt’un il olmadan önce bağlı olduğu Gümüşhane’nin nüfusu ise sadece 148 Bin 539. Şu anda her iki ilin nüfusu toplam olarak 234 Bin 586. Bu rakamlara bakıldığında 2 milyon yolcu kapasitesini ağırlayacak bir havalimanı bu bölge için çok fazla değil mi diye sorulabilir. Bu nüfusu baz alırsak bölgede yaşayan tüm herkesin yılda sekiz kez uçağa binmesi gerekir ki havalimanı rantabl olsun. Fakat bu iki kentin çok fazla göç verdiğini bildiğimize göre, başka şehirlerde veya yurt dışında yaşayan yöre halkının sayıca fazla oluşu, meydanı kullanacak yolcu sayısının yeterli sayıda olacağını da ortaya koyabilir.
Bu konuda çok da ön yargılı olmadan uzun vadeli düşünüp 10-20 yıl sonrasını göz önüne alarak böyle yapılmış olabileceği de kabul edilebilir bir durumdur diyebilir miyiz?
Salyazı’da yapılan havalimanı çöl yazıya (bitkisiz kurak verimsiz ova) mı yapılıyor demek yerine, bu tesis bölge halkının kaderini değiştir mi, az gelişmiş bölgenin makus talihini yener mi, asıl bu konuya kafa yormalıyız. Bölgedeki tarihi kalıntılar turist çekebilecek hale gelirse havalimanı işe yarayabilir de diyebiliriz. Daha doğrusu bölge insanları 170 km. uzaktaki Trabzon Havalimanı’ndan gidip gelerek seyahat etmekten kurtulmuş olacak da demek mümkün.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “2022’ye yetiştirin” dediği Salyazı Havalimanı 2024’ün ilk çeyreğinde de bitmedi.
Bu gidişle bu sene içinde de bitmez.
Tüm bunları anlatmamızın tek sebebi, yapılacak Salyazı Havalimanı ve diğer meydanların nasıl rantabl olacağı konusudur. Çok havalimanı her zaman çok yolcu demek değildir. Uçağınız da olmalı. Uçağa binebilecek kadar parası olan yolcunuz da olmalıdır. 10 yıl önce 6 olan iç hat şirketi, bu gün dörde (THY, Pegasus, Sun Ekspres, A Jet) düşmüştür. O nedenle mesele uçak ve yolcu sayısı, havalimanı ve en önemlisi de alım gücü bağlamında ele alınmalıdır.
İyi uçuşlar Türkiyem...
