USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

Uçaklarda anons dili

17-12-2019

İster istemesine ama, bunu kim nasıl yapar orası önemli. Bu arkadaş o zamanın ruhuna uygun popülist bir yaklaşım sergileyerek, seçmenine ve tabanına şirin görünmek istemiş. Bir milletvekili için sıradan bir tavır. Dilin kemiği yok, iste isteyebildiğin kadar. Ama mantıklı ve makul şeyler istemek lazım.

Bu ülkenin toprakları üzerinde farklı milliyetlerden insanlar yaşamaktadır. Bunların da hakları arasında kendi dilleri ile ilgili talepleri olabilir. O zamanlarda adına 'Demokratik açılım' denen bir takım gelişmeleri birlikte izlemiştik. Elbette, ülkemizin üniter yapısını bozmayan haklı taleplere anlayış gösterebiliriz.
Ülkenin bölünmesine veya halkın birbirine düşman olmasına yönelik tavır ve girişimlere sıcak bakamayız. Şu anda bu ülkede devlet televizyonunda Kürtçe yayın yapılmaktadır. Buna itiraz eden yok. Kaldı ki, özel televizyonlara da bu hak vardır, ama talep olmadığı için bu dilde yayın yapmıyorlar. Eğer Kürtçe müzik dinlemek istiyorsanız istediğiniz dükkandan gidip istediğiniz dilde cd alıp dinleyebilirsiniz. Buna da kimsenin bir şey dediği yok. Fakat bazı şeyler var ki bunlar olmaz. Olması da mümkün değil. Çünkü, bugün Kürtler için istenen yarın başkaları için de istenebilir.
Bizim topraklarımız üzerinde 40'a yakın etnik kimlik var. O zaman bizim devletimiz Birleşmiş Milletler gibi her dile izin veren bir yapıya dönüşür. Kürtçe ilgili taleplerin hepsine cevap vermemiz, bu dili konuşan veya yazanların bazılarını mutlu edebilir. Fakat bu ülkede Kürt olduğu halde Kürtçe bilmeyen veya bilmek de istemeyen insanlar da vardır. Yani bu bir ihtiyaç değildir. Sadece birilerini tatmin etmek için böyle bir işe girişmek ortalığı karıştırmaktan başka bir şeye yaramaz.
Gelelim uçaklardaki duruma. Uçaklarda anonslar uçuş emniyeti ve diğer bazı gerekli bilgilerden oluşur. Bunun dışında başka konulurda anons yapılması çoğu kez asla söz konusu değildir. Kabin görevlileri, yolcuların tamamı kabine alınıp, yerlerine oturduktan sonra onlara uçuşla ilgili bazı bilgileri önce Türkçe, sonra İngilizce verirler. Uçuş emniyetini ve de can güvenliğini tehlikeye sokan davranışlar anlatılır. Bunun ne anlama geldiğini hepimiz çok da iyi biliyoruz. Çünkü, bir kaza ve kırım halinde hayatta kalmak bu hareketleri iyi takip etmekten ve söylenenleri iyi dinlemekten geçer.
Geçen günlerde bir milletvekili yıllar sonra yine, bu yönde bir talebi dile getirerek gündem yaratmaya çalıştı.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Batman Milletvekili Necdet İpekyüz, TBMM'de 'Uçaklarda Kürtçe ve Arapça anons yok. Arapça ve Kürtçe anons olsa kıyamet mi kopar' demiş. Bu kez bir farkla Kürtçe'nin yanı sıra, Arapça'nın da konuşulmasını istediğini eklemiş. (Hatırlatmak isterim ki, bir dönem Onur Air ve Atlas'ın Mardin uçuşlarında Arapça bilen anonsçular çalıştırmıştı)
Bu taleplerin yerine getirilmeyeceğini bile bile iki de bir bu sözleri sarfedenler bazı şeyleri bilmiyorlar galiba. Uçaklarda Kürtçe anons yapılırsa elbette 'Kıyamet kopmaz' ama, düzen bozulur milletvekili ünvanlı Kürt kardeş.
Sayın Vekil, sana bunun neden ve niçin olamayacağını senin anlayacağın gibi anlatayım. Birincisi, bu ülkenin resmi dili Türkçe'dir. Henüz Anayasa'ya başka bir dil daha vardır diye ibare eklenmemiştir. O halde uçaklarda konuşulması gereken ilk ve tek dil Türkçe'dir.
Bir de yabancılar için bütün dünyada havacılık dili olarak bilinen İngilizce vardır. Bunların dışında başka bir dilin bizim ülkemizdeki ulaşım araçlarında kullanılmasını istemek boş bir hayaldir, fantezidir.
Bu konuda en iyi örnek Amerika olsa gerek. Orada da hergün milyonlarca insan, yüzlerce seferde uçaklarla seyahat etmektedir. Uçaklara ayrı ayrı milliyetten binlerce insan binmektedir. Hiç kimse çıkıpta benim dilim Fince'dir, uçakta Fince anons yapın deme hakkına sahip değildir. Eğer böyle bir şey olabilseydi, sanıyorum uçaktaki kabin görevlileri yolculuk bitimine kadar bütün dillerde anons yapmak zorunda kalacaklardı.
Örneğin, Eskimolar da kendi dillerini duymak isteyebilir. Ama öyle değil bu iş. Modern çağ etnisiteye saygı duyar. İnsanların kültürlerini geliştirmelerine katkıda bulunmayı da ister. Ama havacılık gibi disiplin ve ciddiyet isteyen bir konuda böyle bir istek hiç kimsenin tekeline verilemez. Geçmişte de bugün de bu gibi mantıksız taleplere ilgili kişiler gerekli cevapları vermiştir.
Bu konuların tartışılması sektöre, milli birlik ve bütünlüğe de çok zarar verir. Kültürel haklar isterken ölçüyü, dengeyi kaçırmadan, işi sulandırmadan hareket etmek lazım diye düşünüyorum.
Ben, Kürtçe kanal olan TRT Kürdi'yi ara sıra açıp müzik dinliyorum, tıpkı başka dillerde dinlediğim gibi. Ama uçaktaki anonsu kendi ana dilim ve uluslararası dil dışında dinlemek zorunda değilim.
İyi uçuşlar Türkiye'm...

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?