Sayıştay’ın 2015 denetim raporunda, tarımsal amaçlı kooperatiflere kullandırılan kredilerin geri dönüşlerine ilişkin etkin işleyen bir sistemin kurulmadığı kaydedildi. Bakanlık verilerine göre 1998-2014 sonuna kadar 3 bin 376 kooperatife kullandırılan kredi miktarının 1 milyar 231 milyon 798 bin TL olduğu, bunun sadece 542 milyon 185 bin TL’sinin tahsil edilebildiği vurgusu yapılan raporda, borçların yeniden yapılandırmasına çok az sayıda kooperatifin başvurduğu dile getirildi. 605 kooperatifin 64 milyon 47 bin TL’lik kredi tutarının ertelendiği dile getirilen raporda, 31 Aralık 2014 itibarıyla muaccel olan borç turarının 545 milyon 41 bin TL olduğu kaydedildi.
Raporda, “Verilen kredilerin hangi kooperatiflere ait olduğu, kredilerin hangi şartlarla verildiği, bu kredilerden yapılan tahsilatların ne kadar olduğunun yanında, borcunu ödemeyen kooperatiflerin zamanaşımına uğrayan alacakları bilgilerine ulaşılamamaktadır” denildi. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ise Sayıştay’a, “bakanlığımız ile Ziraat Bankası arasında kredi geri dönüşlerinin etkin takibi için yeni bir protokol hazırlanmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir” yanıtını verdi.
Raporda; çiftçilere haksız yere yapılan destekleme ödemelerinin takip ve tahsilatının Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) üzerinden sağlıklı yürütülemediği, borçlu çiftçilerin borç bilgilerinin düzenli olarak güncellenmediği, takip ve tahsilata ilişkin taşra teşkilatından bilgi akışının sağlıklı olmadığı, çiftçi borç tuturanın iki ayrı sistemde takip edilmesi nedeniyle verilerin sağlıklı ve tutarlı ortaya konulamadığı tespiti yer aldı.
Raporda, “Takipteki hatalı ödemelerin 31.12.2014’e kadar 556.500.346 TL’ye ulaştığı Tarım Reformu ve Genel Müdürlüğü tarafından bildirilmiştir. Tespitlerin, tahsilat ve takip işlemlerinin yoğun olması nedeniyle son durum güncellemeleri yapılamamaktadır” denildi.
At yarışları devredildi
Raporda, at yarışlarını düzenleme hakkının Türkiye Jokey Kulübü’ne bedelsiz devredilmesinin, devletin gelir miktarından pay alamamasının kamuyu önemli bir gelirden mahrum bıraktığı kaydedildi. Raporda; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın, “mevzuat böyle” yanıtına rağmen, “At yarışları düzenlemek ve müşterek bahis organizasyonu yapmak hakkının ihale yoluyla bedelli olarak devrinin Hazine menfaati bakımından yararlı alacağı değerlendirilmektedir” denildi.
