Mardin’de geçtiğimiz aylarda yaralanarak tedavisi için İstanbul’a getirilen “Mardinli Beyaz” isimli eşeğin tedavisine devam ediliyor. Tedavisi İstanbul Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi’nde yapılan eşeğin kırılan bacağının kaynaması gecikince, doktorlar farklı bir yöntem arayışı içerisine girdi. Yapılan araştırmalar sonunda doktorlar eşeği biyolojik yöntemle tedavi etmeye karar verdi. Bunun üzerine Mardinli Beyaz’dan kan alan doktorlar, kanı özel bir işlemle işleyip hücreden ve trombositten zengin bir plak oluşturdu. Oluşturulan plak kırık olan bacağa ameliyatla yerleştirdi. Trombositten zengin fibrin (TZF) adı verilen bu yöntem, daha önce yara tedavisinde ve diş tedavisinde kullanılıyor olsa da dünyada ilk defa bir eşeğe uygulanmış oldu.
Öte yandan, Sağlığına kavuşmayı bekleyen "Mardinli Beyaz"ın ayağının üzerine basabildiği ve yavaş da olsa yürüye bildiği görüldü.
“YÜRÜMEKTE ZORLANIYORDU VE BACAĞININ ÜSTÜNDE ÇOK BÜYÜK BİR YARASI VARDI”
"Mardinli Beyaz" isimli eşeğin geliş aşamasını anlatan İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı’nda çalışan Doç. Dr. Dilek Olgun Erdikmen, “Temel olarak atlarla ilgileniyoruz. At kliniğiyiz diye bilirim. Ortak özellikleri tek tırnaklılar. Dolayısıyla eşeklerde bizim hasta profilimizin içinde. Eşek bize 3 ay önce Mardin’den geldi. Mardin Belediyesi’nin ve hayvanseverlerin aracılığı ile bize ulaştılar. Bize ulaştığı sırada bacağında, eski yanlış kaynamış bir kırığı vardı. Deformasyon şiddetliydi. Yürümekte zorlanıyordu ve bacağının üstünde çok büyük bir yarası vardı. Yaklaşık 1.5, 2 gün süren bir yolculuğu takiben üniversitemizin kliniğine gelmiş oldu” ifadelerini kullandı.
“KIRIK FİKSASYONU, YARA TEDAVİSİ YAPTIK”
Eşeğin tedavi sürecini anlatan Erdikmen, ”Geldikten 3 hafta sonra genel destek tedavisi uyguladık çünkü genel anesteziyi kaldıracak durumda değildi. Onu takiben ameliyata aldık. Ameliyata girene kadar Kırık fiksasyonu, yara tedavisi yaptık. Geçen haftaya kadar da yani 2.5, 3 aylık süreçte 15 günlük kontroller, yara bakımı ile bugüne geldi” dedi.
“BİZİM İÇİN DE DÜNYA İÇİN DE BİR İLK OLDU”
“Bizim içinde dünya içinde bir ilk oldu”diyen Erdikmen, “Kontrolleri takiben kaynamanın büyük oranda iyi gitti yalnız bir kaç noktada kırık hattında kaynamada gecikme, kaynamama sorunu yani nonilyon dediğimiz sorun ile karşı karşıya geldik. Bu noktada yapılabilecek alternatif tedaviler var. Bunlardan bir tanesi biyolojik tedavi. Trombositten zengin fibrin tedavisi. Bunların bir takım varyasyonları var. Hazırlanış şekillerine göre içindeki hücre yoğunluğu değişiyor. Biz TZF uyguladık ona. Yani kırık hattına fibrin plak yerleştirdik. Bunun ana fikride, orada hücreden ve trombositten zengin bir plak oluşturuyoruz. O bir ağ oluşturuyor ve yandan iyileşmek için gayretli olan hücrelere bir yatak oluşturuyor ve iyileşme sürecini hızlandırıyor. Kendisi erkek kısırlaştırdık da sonrasında sorunsuz bir şekilde uyandı. Tedavi sürecini takip ediyoruz. Yaptığımız literatür taramalarında dünya da bu şekilde uygulanmış bir eşek hastasına rastlayamadık. Kaldı ki atta yok o yüzden bizim içinde dünya içinde bir ilk oldu”ifadelerini kullandı.
“MARDİNLİ BEYAZ” KENDİ KANI İLE TEDAVİ EDİLDİ
Mardinli Beyaz isimli eşeğin kendi kanı ile nasıl tedavi edildiğini anlatan Doç. Dr. Erdikmen, ”Otolog bir uygulama bu kendi kanından özel bir santrifüj işlem ile fibrin plakları elde ediyoruz. Operasyon sırasında çok hızlı yapılaması gereken bir şey. Elde ettikten sonra normal ameliyata yaklaşır gibi yaklaşıp o fibrin plakları kırık hattın içine yerleştirdik. Sonra standart prosedürlerle ameliyatı noktalandırdık. Kontrolleri devam edecek. Beklediğimiz hızda bir kırık kaynaması ile karşılaşmazsak bir seans daha uygulaya biliriz. Genel durumu gayet iyi” şeklinde konuştu.
Erdikmen iyileştikten sonra eşeğe bir yuva bulacaklarını , yaşamını orada sürdüreceğini kaydetti.
(Zöhre Alagöz-Murat Delice/İHA)