Uzmanların sağlık riskleri konusundaki uyarılarına karşın, internet üzerinden anne sütü alanların sayısı her geçen gün artıyor. ‘Sıvı altın’ diye satılan anne sütü, formda kalmak ve bağışıklık sistemi için de tercih ediliyor.
SON yılların yeni çılgınlığı anne sütü, ham petrolden 400 kat, demir cevherinden ise 2 bin kat daha pahalıya alıp satılabiliyor. ABD’de 1 litresi yaklaşık 135 dolardan satılan anne sütü, giderek büyüyen bir sektör yarattı. Anne sütü satışları ilk başta bebekler düşünülerek başlasa da, anne sütünün bilinen faydaları nedeniyle artık yetişkinler de internet üzerinden sipariş ediyor. Formda kalmak ya da bağışıklık sistemini güçlendirmek isteyen yetişkinler arasında anne sütü içme çılgınlığı giderek yaygınlaşıyor. Uzmanlar ise bazı özel internet siteleri ve sosyal medya aracılığıyla yapılan satışlar her geçen gün artarken, giderek büyüyen bu pazarın regüle edilmesi gerektiği uyarısında bulunuyor. Anne sütünün bebekler için benzersiz yararları olduğu öteden beri biliniyor. Kimi toplumlarda “sıvı altın” diye anılan anne sütü, bugünlerde bu tanımlamayı haklı çıkaracak şekilde, pazarlanan pahalı bir ürün haline geldi. ABD’de anneler sütünü satmak için veya anne sütü satın almak için internet üzerinden bir araya geliyor. İnternet üzerinden satışı yapılan anne sütünü, genellikle çocukları için yeterli süte sahip olmayan aileler satın alıyor. Ancak bu grubun dışında kanser hastaları ve spormeraklıları da ürünü satın alan kitleler arasında yer alıyor. Özellikle fitness fanatikleri arasında anne sütü içenlerin sayısı giderek artarken, anne sütünün hem bağışıklığı, hem kondisyonu artırdığına inanılıyor. Anne sütü almak isteyenler, internette süt sağan anneler ile eşleşerek, kimi zaman yarım litresine 200 liraya kadar para verebiliyor. Konuyla ilgili bir haberde, espriyle karışık “Artık spor salonunda yanınızdaki vücut geliştiricinin içtiği kremsi beyaz şey protein içeceği yerine anne sütü olabilir” ifadeleri yer alıyor.
SÜT NASIL SATILIYOR?
New York Times’ta yer alan bir habere göre, ABD’de Prolacta Bioscience isimli firma 46 milyon dolarla sadece bu amaçla kuruldu. Firma yüzlerce kadından artık sütleri alıyor, bu sütler daha sonra prematüre bebekler için yüksek proteinli gıdaya dönüştürülerek satışa sunuluyor. ‘Only the Breast’ adlı site ise annelere rekabetçi bir fiyata süt alma imkânı sunduğu iddiasında bulunurken, sütünü satan birçok annenin de evlerinden çalışarak ek gelir sağladıklarını ifade ediyor. Sitede, sütünü satmak ve satın almak isteyenler ikiye ayrılırken, bunların altındaki değişik kategoriler dikkat çekiyor. Siteden bir örnek verecek olursak, “35 yaşında üç çocuk annesi, fazladan taze, besleyici ve lezzetli sütünü satıyor! Sütleri son iki hafta içerisinde sağdım ve hemen derin dondurucuya koydum. Şu an satılık yaklaşık 4.5 litre sütüm var ve her hafta 2.5 litre süt sağıyorum. Ancak gerekirse daha fazla sağabilirim. İçki kullanmıyorum, sigara içmiyorum ve herhangi bir ilaç almıyorum. Mümkün olduğunca organik besleniyorum. 1 litresi için 83 dolar istiyorum. Ciddi bir alıcıysanız pazarlık yapabilirim” şeklindeki bir ilan, sitede bulunan milyonlarca ilandan yalnızca biri...
ONLY the Breast isimli internet sitesinin yanı sıra, Craigslist ve Gumtree gibi internet sitelerinde de satışlar yapıldığı için anne sütü pazarının nasıl bir hacme ulaştığı tam olarak ölçülemiyor. Ancak sütünü satarak para kazanmaya çalışan annelerin sömürüldüğü tartışmaları da şiddetleniyor. Giderek büyüyen anne sütü ticaretinin araştırılması gerektiğini vurgulayan uzmanlar, “Sağdığı sütü satmaya çalışan kadınların çoğunun dar gelirli ve zor durumda oldukları göz ardı edilmemeli” uyarısı yapıyor. Lisanslı anne sütü bankalarında hem sütün, hem da bağışlayanın kontrollerden geçtiği, online ticaretin ise henüz düzenlenmemiş bir alan olduğu dile getiriliyor.
SAĞLIK uzmanları internetten satın alınan anne sütünün taşıyabileceği tehlikelerin, sağlayacağı yararlardan yüksek olabileceğine dikkat çekiyor. IBTimes’da yer alan bir haberde yapılan araştırmalarda online satın alınan anne sütlerinden yaklaşık yüzde 25’inin ağır hasar görmüş paketlerde geldiği, yüzde 21’inin ise sitomegalovirüs taşıdığı sonuçlarına ulaşıldığı belirtiliyor. Uzmanlar, anne sütlerinin herhangi bir taramaya tabi tutulmadığı için virüsle ilgili tehditler olabileceği uyarısını yapıyor. Anneler bebekleri için en iyisini yaptığını düşünürken, aslında bebeklerine bakteri ve virüs dolu bir ürün verme tehlikesiyle karşı karşıya olabiliyor. Bazı uzmanlar, sütün vücuttan steril olmayan cihazlarla çekilmesi ya da steril olmayan kaplarda saklanması nedeniyle internette satılan anne sütünün yüzde 93’ünde bakteri ve virüsler tespit edildiğini bildiriyor. Bu nedenle Hepatit B ve C, HIV ve frengi bulaşabiliyor.