Elif Didem DANACIOĞLU / EKOhaber
İş dünyası kurun verdiği baskının maliyetlere olumsuz bir gelişme olarak yansıdığını belirtti.
Gelişmeleri yakından izleyen iş dünyası, piyasada nakit paranın dönmediğini ve tahsilat sorunlarıyla karşı karşıya kaldıklarını ifade etti. Kredi Garanti Fonunun verdiği desteklerden dolayı da memnunluğunu 
ifade eden iş dünyası, dış politikalarda yaşanan olumsuzluklara rağmen iç piyasa da hareketlilik olduğunu ifade ettiler.
İş dünyası temsilcileri ihracat rakamlarında yaşanan artışın piyasaya güveni getireceğini söylerken, iş dünyasının istediği sağlıklı dış ilişkiler olduğu yönünde. Hükümetin aldığı karar ve teşviklerle ilgi de görüşlerini ifade eden işadamları, her zamanki gibi üretime odaklı olumlu görüş verdi. Görüşler, dış politikanın ekonomiye yansımaları olumsuz olsada, iç piyasada kıpırdanmanın devam ettiğini belirtti. İş adamları dış politikaların ekonomiye yansımalarını ve Bursa ekonomisindeki son gelişmeleri değerlendirdi. İşte görüşler...
Halil Atalay - BEKSİAD Başkanı
‘Kendi seyri içerisinde ilerliyor’
İhracat rakamları açıklandı ve piyasaya pozitif olarak yansıyor. KOBİ’lerde bu anlamda heyecanlanıyor, umutlanıyor. İkinci yarı verimli geçiyor. Dış piyasaların ekonomimize katkısı elbette olumsuz. Buna rağmen ekonomi kendi seyri içerisinde ilerliyor, bir sıkıntı yok. Dış piyasalar ve yakın çevremizde yaşanan olaylardan dolayı ateş çemberinin içerisindeyiz. Suriye, Kuzey Irak’ta yaşanan sıkıntılı durum piyasaların bir miktar canını sıksa da piyasa kendi seyri içerisinde olumlu ilerliyor.
Hasan Çınar - Boyer Tekstil
‘Kurun yükselmesi piyasaları etkiledi’
İşlerimizle ilgili bir sıkıntımız yok ama genel olarak baktığımızda azda olsa piyasalarda sıkıntı olduğunu görebiliyoruz. Çeklerde karşılıksız oranı arttı. Kurun yükselmesi piyasaları etkiledi. Dış politikların ekonomiye yansımalarını riskli görüyoruz. Bu olumsuzluklar piyasayı etkiliyor.
Ali Tuğcu - Tuğcuoğlu Mimarlık
‘Dövizde yaşanan belirsizlikler’
İnşaat sektörü açısından baktığımızda özellikle kur baskısından dolayı inşaat maliyetlerinde ciddi artışlar var. Belli bir durgunluk yaşanıyor ama ekim ayı rakamlarını görüp değerlendirmek lazım. Eylül ayına nispeten iyi bir seyir var. Maliyet ile alım gücü arası biraz açılıyor. Daha çok belli seviyenin altındaki konutlara ilgi devam ediyor.
Belli seviyenin üstündeki konutlarda bazı sıkıntılar var. Kurun belirsiz oluşu ve faizlerin yüksekliği olumsuz etkiliyor. Kredi Garanti Fonu kapsamında bir takım önlemlerin sektöre olumlu etkisi oldu. Bunun sürdürülebilir olması için bazı önlemler alınması gerekiyor.
Dış politikalarda yaşanan gelişmelerin sektöre etkisi var. Yaşanan siyasi belirsizliklerin etkisi de var. Çözülmeye doğru gidildikçe olumlu etkisi muhakkak olacaktır.
Maliyetlerdeki ciddi artış, dövizde yaşanan belirsizlikler ve faizlerin yüksekliği sektörümüzü etkileyen unsurlar.
Şinasi Güneş – Bemis Elektrik
‘Turizmi ciddi derecede etkiler’
Dış politikanın iyi olması ekonomiye olumlu iyi olmaması da olumsuz etkiler elbette, öncelikle de turizmi ciddi derecede etkiler. Ancak bu konuya iki açıdan bakmak gerek, dış ilişkilerde tavizler vererek kısa vadede ilişkileri iyileştirmek mi doğru, ilişkilerin bozulması pahasına tavizler vermemek mi doğru. Sizinle çıkarları ters düşenlerle aranız zaten iyi olamaz bu gerçeğinde farkında olmalıyız. Gelelim diğer açıya, ilişkilerin ihracatı etkileme konusu. Bence ürün ve hizmet kalitesi iyi olan fiyatları da rekabetçi seviyede olan firmalar İlişkilerden önemli düzeyde etkilenmez, etkilenmiyor. Türkiye’nin son yaptığı bir güzel birde yanlış var. Güzel olan teknolojik seri üretime beş milyon %70’i hibe kredi. Yanlış olansa gelir vergisinin %22’ye çıkartılması.
3 yıllık uygulanacağı bu torbadan çıkan yasanın çok yanlış olduğunu ve ciddi zararları olacağını düşünüyorum. Bu tür uygulamalar başlar ve kalır, umarım 3 yıl sonra kaldırılır. Ben bir sanayici olarak vergi artışlarının son derece yanlış olduğunu bilakis vergilerin düşürülerek tabana yayılması gerektiğini savunuyorum.
Burhan Sayılgan - Şener Helva
‘Piyasaya aldanmayalım’
Piyasalarda şuanda sorun yok, çok iyi. İş dünyası olarak bizler herkesin görüşüne göre yol yürüyemeyiz.
Şu anda piyasalarda hiç bir sorunun görülmediğini ifade edebilirim. Piyasalar ile ilgili yazılan olumsuzluklara aldanmamak lazım. İç piyasa normalin üzerinde ilerliyor, hareketlilik var. Sektörlerde de hiç bir sıkıntının olmadığını düşünüyorum. Dış politaların ekonomiye yansımaları bölgesel olarak var, iyileşeceği yönünde beklentimiz var.
Özellikle Ortadoğu yönünde beklentilerimiz var. Hafif bir iyileşmeye doğru ilerleyen bir süreç, ama henüz daha başlamadı. Ortadoğu da bir sıkıntı olmayacağı yönünde kanaatimiz var. Bizim sıkıntımız sadece Avrupa’nın hakkımızda ele almış olduğu baskılardır.
Bu baskılarda kendi seçim ve politikalarının aleti yapmak istediler. Biz bunlara kanmayalım ve üretici frene basmadan devam etmesi gerekir. Piyasaya aldanmayalım.
Mehmet Şimşek - Başbakan Yardımcısı
“Bizim kur hedefimiz yok ki, nasıl aşılsın?
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, kur hedefinin şimdiden aşıldığına yönelik eleştiriler yapıldığını belirterek, “Bizim kur hedefimiz yok ki, nasıl aşılsın? Biz önümüzdeki yıllarda reel olarak kurda bir değişiklik olmayacak varsayımıyla birtakım rakamlar koyuyoruz.
Dolayısıyla daha mürekkebi kurumadan yapılan ‘Kur hedefi 2 günde aşıldı’ eleştirileri, makul eleştiriler değil. Tekrar çok hızlı bir şekilde yatırım ortamını iyileştirip Türkiye’ye daha çok doğrudan yatırım çekmek için çalışmalarımızı hızlandıracağız. Yılın ilk 7 ayındaki istihdam artışı ondan önceki 10 yılın ilk 7 ayındaki istihdam artışının 2 katından fazla. Bu sene kişi başına milli gelir satın alma gücü paritesiyle muhtemelen 26 bin doları aşmış olacak”
İlker Biliktü – BURPAS Başkanı
‘Geçici olduğunu düşünüyorum’
Geçtiğimiz günlerde Avrasya Ambalaj fuarındaki katılımın yüksekliği ve stanttaki ziyaretlere baktığımızda sanki işlerde kıpırdanmalar olacağı yönünde sinyaller var.
Genel ekonomiye baktığınız da, kurun aşırı derecede yükselmesi hammadde alım fiyatlarımızın artışına neden olarak girdi maliyetlerimizi arttırmıştır.
Bu durum ciddi anlamda zarar vermektedir. Kurun artması dış politikalardan dolayı söz konusu oldu.
Dış politikalar ülkelerin çıkarları doğrultusunda hareket edeceği için bu durumun geçici olduğunu düşünüyorum.
Bu gerginliklerin düzeleceğini düşünerek de kurun bu seviyelerde kalmayarak biraz daha aşağı doğru ineceğini tahmin ediyorum.
İlker Duran – İlkom
‘Olumlu bir beklenti var’
Türkiye’nin jeopolitik yapısı itibariyle rahat bir bölgede değiliz. Komşularımızın bir çoğunda çok ciddi sıkıntılar var. Komşularımızda yaşanan olumsuzluklar ikili ilişkilere de yansıyor. Dış politikalarda yaşanan gelişmeler ekonomiyi de direkt ilgilendiriyor. Bursa ölçeğinde firmalarımızı ulusalar arasında yaşanan gelişmeler yakından ilgilendiriyor.
Bizlerde çok yakından takip ediyoruz. Bursa, 200’e yakın ülkeye ihracat yapan bir şehir. Türkiye’de de ihracatta ikinci olan bir şehir. Dünyadaki gelişmeler bizleri yakından ilgilendiriyor. Genel olarak baktığımız zaman ihracatta bir artış söz konusu ve olumlu bir beklenti var.
Özele indiğimiz zaman bazı sektörlerimizde ciddi anlamda iniş ve çıkışlar görüyoruz. Özel sektörde dengesizlik var fakat genel ekonomiye baktığımızda olumlu bir beklenti var.
İleriye ümitle bakıyoruz.
Yalçın Toy - KSİAD Başkanı
‘2017 yılının mart sendromlarını yaşıyoruz’
Şuanda piyasalarda önümüzü göremiyoruz. Özellikle nakit sıkıntısı hat safhada, durgunluk var. Piyasada para dönmüyor, dolayısı ile 2017 yılının mart sendromlarını yaşıyoruz. Kurun yükselmesi olumsuz etkiledi. Dış politikalarla ilişkilerimizi düzeltmemiz lazım. Dünyanın üzerimizdeki baskılarından kurtulmamız lazım.
Aytuğ Onur - Seçkin Onur
‘İş dünyasının istediği sağlıklı dış ilişkiler’
Şu anda piyasalarda kurdan dolayı bir baskı var. İnşallah kurun üzerindeki baskı azalır, doğrudan ekonomiye enflasyon olarak yansımaz. Avrupa Birliği ile ilişkiler toparlanacak gibi bu anlamda iyi adımlar atıldı. Amerika için biraz daha zamana ihtiyacımız var gibi gözüküyor. İş dünyasının
istediği sağlıklı dış ilişkiler.
İbrahim Özhan - Özhan Marketler Zinciri
‘İç pazarda tedirginlik var’
Kriz demiyelim de enflasyon ve ciro bazında baktığımızda ödemeler gerçekleşemiyor.
Şu an için piyasalar biraz daha durgun. Dış politikalardaki gerginlik iç piyasaya olumsuz şekilde yansıyor.
Yaşanan olumsuzluklar perakendeye güveni azaltıyor diyebilirim. İç pazarda tedirginlik var, hissedebiliyoruz.
Dr. Can Fuat Gürlesel - Ekonomist
‘Ekonomide giderek sıkışmaya başlıyoruz’
Türkiye dış politikası ile ekonomi ve dış ticaret diplomasisini birbirine karıştırdı. Burada dış politika konuları yürütürken ekonomik ticari ilişkilerimizin sürdürülebilirliğini daha önce gözetirdik. Fakat son 2-3 senedir uyguladığımız dış politika tamamen ekonomi ve ticari diplomasisini göz ardı ediyor. Türkiye’nin ekonomi ve ticarette kayıplara yol açmasına neden oluyor. Bu nedenle uyguladığımız dış politika orta ve uzun vadede, ekonomi ve ticaret için kalıcı kayıplara yol açmaya başladı. Hem pazarlarımızı kaybediyoruz hem müşterilerimizi kaybediyoruz. Bu nedenle dış politikayı tekrardan ekonomiyi dış ticaret diplomasisiyle uyumlu hale getirecek, ticari ve ekonomik ilişkilerimizi geliştirmeye yönelik yeniden bir revizyona tabi tutmamız gerekiyor. Fakat o da çok kısa vadede gözükmüyor. Seçime kadar da bu politikanın devam edeceği endişesindeyiz. Hükümet piyasaları canlı tutma ve geliştirici bir politika izliyor. Maliye ve para politikası genişleyici bir politika. Bir seçime kadar piyasaları canlı tutmak ana hedef. Fakat bunun sonucu da daha yüksek enflasyon, daha yüksek faiz ve döviz kurları getiriyor. Buda çok uzun vadeli sürdürülebilir bir politika değil. 2018 Kasım ayında ekonomi politikaları ile ilgili seçim bekliyorum. Aksi takdirde ekonomide faizleri arttırmak ve ekonomiyi soğutmak zorunda kalacağız. Bunu da bir seçim öncesi yapılamayacağı için 2018 seçim olarak gözüküyor. Ekonomide giderek sıkışmaya başlıyoruz.
Rıdvan İşbaşaran - Masachi
‘KGF’nin olumlu yansımalarını duyuyoruz’
Piyasalar umduğumdan iyi gidiyor. Mobilya sektöründeki KDV’nin yüzde 8 olduğu zamalar da işlerimizi büyüttü. Genel piyasada iyiye gidiş var. Büyümek isteyen ve eleman sıkıntısı yaşayan firmalar olduğunu duyuyorum. KGF’nin olumlu yansımalarını duyuyoruz. Piyasada çek kesen firma sayısında ve dönen çeklerde azalma olduğunu görüyoruz. KGF’nin çok başarılı olduğunu düşünüyorum. Piyasada hareketlilik oldu, para bollaştı. Kendi sektörüm için çek yazım oranı azaldı. Piyasada duyumlarıma göre iş bolluğu var.
