Küresel ısınma, iklim krizi nedeniyle dünyada gıda krizi beklenen bir durumdu. 2020 Şubatı’nda başlayan pandemi ve 2022’de patlak veren Ukrayna Rusya savaşı tarımın önemini daha bir öne çıkarttı.
Aslında tarım Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu felsefesinde çok önemli bir yere sahipti. Mustafa Kemal Atatürk tarıma verdiği önemi “Köylü milletin efendisidir” sözlerinde görmek mümkün. Keza, 1925 yılında ot yetişmez denilen yerde kurulan Atatürk Orman Çiftliği’nde Türk tarımına örnek olmuştu.
1980’li yıllardan itibaren dünyayı saran neoliberalizm kamusal hizmetlerin piyasalaşmasını öngörmüştü. IMF, Dünya Ticaret Örgütü, Dünya Bankası gibi kuruluşlar aracılığıyla dünya ülkelerine çeşitli anlaşmalarla dayatıldı.
Türkiye de yatırım yapılmayan, kadrosu şişirilen, liyakatsiz yöneticilerin atandığı KİT’ler kamuoyunda itibarsızlaştırılarak özelleştirilmeye zemin hazırlandı. Tarım da payını aldı. 1990’a doğru siyasiler “En büyük KİT köylüdür” söylemini dillerine doladı. Tarımı destekleyen KİT niteliğindeki kuruluşlar ya satıldı ya kapatıldı ya da işlevsizleştirildi.
Bugün Türkiye’de çiftçiler mazot, gübre, tarım ilacı, tohum gibi yüksek girdilerle karşı karşıya!
Beş altı yıl öncesine kadar tarım ve gıda ile ilgili sorunları Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi ile Gıda Mühendisleri Odası Bursa Şubesi; bazen de ilçelerin ziraat odası başkanları gündeme getirirdi… Artık tarım her kesimin konuştuğu, tartıştığı bir soruna dönüştü…
TARIMDA YATIRIMIN GERİYE DÖNÜŞ HIZI ÇOK KISA!
Saadet Partisi Bursa İl Başkanlığı’nın Ördekli Kültür Merkezi’nde düzenlediği söyleşide Türkiye’de ve Bursa’da tarımı gündeme getirdi…
“Tarımda üreten Bursa ve Yerelden Genele Kalkınan Türkiye” konulu etkinliğe konuşmacı olarak Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Başkanı Dr. Fevzi Çakmak ile Milli Gazete Haber Müdürü Saadet İnan katıldı…
Etkinlikte Saadet Partisi İl Başkanı Mehmet Atmaca ve yönetim kurulu üyeleri, GİK üyesi Gökhan Gerçek ilçe başkanları ile Mudanya Ziraat Odası Başkanı Erdoğan Yıldız, Gürsu Ziraat Odası Başkanı Kamil Dönmez, Kestel Ziraat Odası Başkanı Eyüp Kılıç, Bursa Tarım Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Osman Özkan da hazır bulundu…
Toplantının açılışında konuşan Saadet Partisi İl Başkanı Mehmet Atmaca Milli Görüş hareketinin tarıma verdiği öneme değindi:
“Son dönemde ciddi anlamda tarımla ilgili sıkıntılar yaşandığını hepimiz biliyoruz. Sıkıntılar birçok yönde yaşanıyor. Milli Görüş Hareketi olarak tarıma ve hayvancılığa büyük önem verdik… Özellikle bizim kalkınmamıza en büyük katkı sağlayacak sektörlerden biri olduğunu düşünüyoruz. Çünkü altyapı ve coğrafyamız buna çok uygun…”
Başkan Atmaca, tarımda yatırım maliyetinin ve yatırımın geriye dönüş sürecinin çok kısa olduğu için ekonomik sıkıntıları aşmanın en kolay yollarından biri olduğuna dikkat çekti…
Ve şunları söyledi:
“Tarımın sorunları var. Bunların başında hızlı kentleşme, çarpık yapılaşma sonucu maalesef heba edilen tarım arazilerini etkiliyor.”
Başkan Atmaca Türkiye’nin üretimde dünyada öncü olacak pek çok üründe kotalardan dolayı üretim yapamadığına dikkat çekti.
‘TÜRKİYE’DE TOPRAK BİTTİ Mİ?’
Ardından söz alan ZMO Bursa Şube Başkanı Dr. Fevzi Çakmak çiftçinin artık kazanamadığını ve borçlandığına dikkat çekti:
“Çiftçi artık yeter diyor ama yine de kadar fedakar ki ‘inşallah seneye kazanacağım’ umuduyla tarımı terk etmemek için mücadele ediyor. Ne yazık ki çocuklarına ‘git sen çiftçi ol’ demiyor ‘sen bari çiftçi olma git kendini kurtar’ diyor.
Bunun sonucunda da çiftçilerimiz, gençler köylerden uzaklaşıyor. Çünkü köylere yatırım yapmayı bıraktık. Sosyal donatı alanları yok, sağlık yok, eğitim yok. Avrupa’da köylere gittiğiniz zaman şehirde yaşamak istemezsiniz…”
TURİSTLER DE DAHİL 110 MİLYON İNSANI DOYURACA PROGRAM ŞART’
Çakmak şunları söyledi:
“Tarıma yeterli destek verilmiyor. Pandemi sürecinde bile birçok sektöre destek verildi ama tarım desteklenmedi. Çiftçi tarlasına koştu.
Çiftçilerin yaş ortalaması 55. Bu nesil giderse tarım yapacak insan kalmayacak. Bir an önce köye geri dönüşün sağlanması gerekiyor. Bunun için de köydeki yaşam koşullarının iyileştirilmesi şart. Çiftçi olmazsa aç kalırız.”
Bursa’da tarım arazisinin dörtte birinin ekilmediğini anlatan Dr. Fevzi Çakmak, tarımsal sulamanın yüzde 72’sinin açık sulama, yüzde 28’inin ise yağmurlama, damlama gibi kapalı basınç sistemiyle yapıldığını söyledi.
Çakmak, Türkiye’nin turistler, sığınmacılar, düzensiz mülteciler dahil 110 milyon insanı doyuracak, destekleyecek bir tarım programı yapılmasının şart olduğunu söyledi ve dünyadan örnek verdi:
“Rusya, Hindistan buğdayda 5 yıllık programlar yaptı. Hindistan kendi kendine yetti. Rusya ise dünyanın en büyük ithalatçısı oldu. Türkiye’de tarıma destek verecek aracı kuruluşların siyasetten uzak bir yapılanmayla yeniden açılması şart… “
‘ÇİFTÇİ ÜRETİM YAPAMIYOR!
Milli Gazete Haber Müdürü Saadettin İnan sözlerine çiftçinin sıkıntılarını dile getirerek başladı:
“Çiftçi üretim yapamıyor. Mazot 30 Liraya dayandı. Asıl konuşmamız konu bu. Çiftçi nasıl üretebilir? Sütün fiyatı yüzde 50 artırıldı, ama üretici ağlıyor.
Yem fiyatları durmuyor, dolar durmuyor. Sürekli fiyatlar değişiyor. Şimdi buğday fiyatları açıklandı. 7,5 Lira. Adana Çiftçi birliği 5, 50 lira taban fiyat verdi. Bugün verdiğinizin bir süre sonra anlamı kalmıyor. Tarımın stratejik sektör olduğuna inanmıyoruz…”
Saadet İnan Tarım Kredi Kooperatiflerinin Türkiye’nin her yerinde örgütlü olduğunu ama planlı yönetilmediğini vurgularken…
Milli Gazete olarak tarımla ilgili buğdaydaki kapalı satışların nohutta da yapılması, Türk Şeker fiyat belirlemesi konuların yer aldığı haberlerden örnek verdi.
Türkiye coğrafyasının küçükbaş hayvancılığa uygun olduğunu ancak büyük baş hayvancılığının desteklendiğine vurgu yapan İnan “Fransa’da bile büyükbaş eti lüks olarak tanımlanıyor” dedi.
‘ÇİFTÇİ ÇKS’YE KAYIT OLMUYOR!’
Mudanya Ziraat Odası Başkanı Erdoğan Yıldız ise üreticinin desteklenmesi ve tarımda planlamanın önemine dikkat çekti:
“Biz üretimin canı yanan kısmıyız. Gübre ve ilaca yüzde 300 zam geldi. Mazot şu anda 30 lira. Önümüzde gıda krizi bekliyor. i Bağkur’a 1800 lira ödediği yerde çiftçi ÇKS’ye giremez. Cargill başımıza sardırıldı. Konya Ovası’na buğday yerine mısır ekildi. Mısır çok su tüketti, ovada obruk oluştu. 3 yıl mısır ekilen yere buğday ekemezsiniz.”
