Dünya çapındaki bir araştırmaya göre, bizden daha fazla üniversitesi olan ülkeler şöyle sıralanıyor: 1) Hindistan: 8.407, 2) ABD: 5.708, 3) Filipinler: 2.060, 4) Arjantin: 1.705, 5) İspanya: 1.415, 6) Meksika: 1.341, 7) Bangladeş: 1.268, 8) Endonezya 1.236, 9) Japonya 1.223, 10) Rusya: 1.108, 11) Fransa: 1.062, 12) Çin: 1.054, 13) İran: 343, 14) Güney Kore: 322.
Görüldüğü gibi bu listede ilginç bir husus var. Gelişmiş Avrupa ülkelerinden sadece Fransa listede mevcut (1062 üniversite). Ama bir başka bir incelemede Fransa’da 85 üniversite mevcut diyor. Diğer ülkelerin aksine (ABD, Kanada, İngiltere vb.) üniversitelerde mühendislik diploması verilmiyor. Mühendislik diplomaları, mühendislik okulları (Grandes Ecoles) tarafından veriliyor.
Bu istatistiki bilgiler gösteriyor ki, her ülkenin yükseköğrenimi tanımlaması aynı kriterlerle yapılmıyor. Burada önemli olan; üniversitelerin dünya çapında kabul gören ölçütlere göre yapılan sıralama. Bu liste ilk 500 ve ilk 1000 olarak yayınlanıyor. Bu konuda daha önceki bir yazımda bilgi paylaşmıştım.
Bu defa, ülkemizdeki üniversitelerden ikisini biraz daha ayrıntılı olarak irdelemenin yararlı olacağını düşünüyorum. Bunlardan biri Gedik Üniversitesi, diğeri OSTİM Teknik Üniversitesi.
Gedik Üniversitesi mühendislik alanında iddialı okullardan biri. Okulun tohumları 1994 yılında atılmış. Gedik Holding sanayi ağırlıklı bir kuruluş. Çok eski yıllarda BÖHLER kaynak elektrotlarını üretiyordu. OERLIKON ile birlikte iki üreticiden biriydi. Benim bu kuruluşla tanışmam 1971’de mühendis olarak çalışmaya başladığım yıl idi. Ülkemizdeki sanayi gelişimine paralel olarak büyüdü ve bugün bir holding seviyesine geldi.
İşin kökeninde ‘kaynak’ olunca; iş dünyası ve genç yetenekler ve bilimsel üretim süreçleri arasında birleştirici rol oynamak üzere yatırım yapmışlar. Bugün üniversitenin toplam 6000 civarında olan öğrenci sayısında Meslek Yüksekokulları üçte birlik oranla önemli bir yer kaplıyor. 6 fakülte, 1 yüksekokul, iki de meslek yüksekokulu (2000 öğrenci) var.
Mezunların istihdamında sorun yaşanmıyor. Çünkü 4 yıllık bölümlerde, dönem olarak (7+1), 2 yıllık bölümlerde (3+1) eğitim programları, işyeri uygulaması ile birlikte var. Rektör Prof. Dr. Nihat Akkuş’un ifadesine göre; üniversite yönetimi, Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) ortak proje geliştirme çalışmalarında, akademisyenlerle sanayiciler arasında iyi bir ilişki oluşturulmuş durumda.
Son dönemde ekonomik krizler, kurdaki değişimin getirdiği zorluklar; şirketleri birçok konuda çözümü kendi içlerinde aramaya itti. İhtiyaçlarını ithal etmektense kendileri üretmeye yöneldiler. Bunun için de bilimsel, Ar-Ge’nin güçlü olduğu üniversitelere yönelmek durumunda kaldılar.
Üniversiteler de son dönemde değişti. Akademik duvarlar kalktı. Katı kurallar esnedi. Türk şirketleri dünyaya açıldıkça, yeni dünyanın ihtiyaçlarını karşılamaları gerektiğini gördüler. Global klasmanda sorunlarla karşılaştılar. Bu durumda TTO’lar (Teknoloji Transfer Ofisi) önemli rol oynadı. Bu gelişmeden şunu anlıyoruz. Üniversiteler için nicelikten daha önce nitelik önemli durumda. Konuya devam edeceğim.
