Bunların bazılarında, tüm dünya ülkeleri ortak çözüm arayışında bir araya geldiler. Çağdaş iletişim araçlarıyla bu görüşmelerden anında hemen hemen tüm ülkeler haberdar oldu. Görünen şu ki her yerde sıkıntı var.
Koronavirüs geçmişteki yıkıcılığını, çok sayıda ülkede etkisini eskiye oranla kısmen kaybetmiş ama bazı ülkelerde -gelişmişler de dahil- (İngiltere, Avusturya gibi) tekrar yükselmeye başlamış. Bunda varyantların önemli etkisinin olduğu söyleniyor.
Bizde; ilgili bakanın söylemine bakılırsa, tekrar bir kapanma beklenmiyor. Bu; sanayi ve inşaat için önümüzü görmemize imkan sağlayacaktır. Bu girişten sonra asıl konumuza başlayalım.
Her zaman söylediğim gibi; Rekabet Hukuku’nun sınırlamaları nedeniyle, bazı istatistiki değerlerin 3. ayda açıklanması mümkün olabiliyor. Ben de sizlere Eylül 2021 sonu itibariyle değerlendirmeyi şimdi yapabiliyorum. Önce ‘ÇİMENTO SEKTÖRÜ’ne bakalım. -Çimento Üretimi ve Satışı:
2021 yılı 9 aylık dönemde çimento üretiminde, geçen yıla oranla %11,7’lik bir artış yaşanmıştır. Üretilen çimentonun %21,7’si ihraç edilmiştir. Önceki yıllara göre iç satışlarda %12,3; çimento ihracatında ise %3,3’lük bir artış gerçekleşmiştir.
Sektör yaklaşık %23 büyüme yaşadığı 2020 yılından sonra 2021 yılında; hem pazarın tekrar açılması hem de baz etkisiyle satışlarını arttırmıştır. Temmuz ayında bayram nedeniyle inşaatlara ara verilmesiyle satışlarda aylık bazda düşüş meydana gelmiş, Ağustos ayında geçen yıl seviyesinde gerçekleşmiştir. Eylül ayında ise düşüş yaşanmıştır.
2021 yılında 9 aylık iç satış değişimleri şöyledir:
Sektör yaklaşık %23 büyüme yaşadığı 2020 yılından sonra 2021 yılında hem pazarın tekrar açılması, hem de baz etkisiyle satışlarını artırmıştı. Devre olarak rakamlara baktığımızda; Çimento üretimi 2020 yılında 51 milyon civarında iken 2021 yılının ilk 9 ayında 57 milyon tonu aşmıştır.
İç satış; 39 milyon tondan 43,8 milyon tona, ihracat 12 milyon tondan, 12,4 milyon tona yükselmiştir. Ancak yarı mamul klinker üretimi %13,9 artıp, bunun ihracatı %29,3 azalınca; Klinker stokları 2,1 milyon tondan, 4,1 milyon tona yükselmiştir. Yıl sonu yaklaşırken bu stok miktarı düşündürücüdür.
Son 5 yılın 12 aylık kümülatif değerlerine baktığımızda; 2017 yılının yaz aylarında gördüğümüz tepe noktaya, bu yıl aynı aylarda yine ulaştık ama Eylül 2021 itibariyle tekrar inişe geçiş sinyalleri görülmektedir. Bu dönemsel mukayesede, özellikle Klinker ihracatında ciddi bir azalma yaşanmaktadır. Bazı bölgelerimizde; özellikle liman imkanı olan fabrikalarımız, klinker üretip ihraç etme temelinde olan yatırımlardır. Bunların da en önemli ihraç noktaları ABD, Güney Amerika ve Afrika ülkeleridir. Öyle anlaşılıyor ki pandeminin yarattığı ekonomik etki kolay kolay aşılamamaktadır.
-Çimento ihracatı (TÜİK Verileri):
2021 yılı Ocak-Eylül döneminde, (Çimento + Klinker) en çok ihracat yaptığımız ülkeler; ABD, İsrail, Fildişi Sahili, Suriye’dir. Toplam olarak ilk 9 ayda (Çimento ve Klinker) yaptığımız ihracattan 1 milyar doların üzerinde gelir elde edilmiştir.
Ülkemizde çimento sektörü 110 milyon ton civarındaki üretim kapasitesiyle dünya ölçeğinde önemli bir pozisyondadır.
Ancak ihracat pazarında; bazı üreticilerimizin, birbiriyle rekabet edip fiyatları aşağı çekmekte ve gelir kaybına uğramakta oldukları kanısındayım. Bu konuda daha dikkatli davranılmalıdır.
Konuya devam edeceğim.
