Hızlı antijen testleri daha ucuz ve daha geniş kitlelere uygulanma özelliğine sahip.
Kovid-19 salgınıyla birlikte pek çok tıbbi kavram gündelik konuşma dilimize girdi. PCR testi, Antikor testi; akciğer tomografisinde buzlu cam görüntüsü; mRNA ve inaktif aşılar gibi sadece sağlık çalışanlarının hatta tıp bilim insanlarının kullandığı sözcükler artık halkın konuşma dağarcığında…
HIZLI ANTİJEN TESTLERİ!
PCR bir antijen testi… Bilim insanları Antijenleri, vücutta bulunan hastalıklı hücreler olarak tanımlıyor. Kişinin Kovid-19 olup olmadığını belirlemek için antijen testi yapılıyor.
Türkiye’de sağlık kuruluşlarında PCR testi, bir çubukla burundan ve boğazdan sürüntü alınarak uygulanıyor!
Her isteyene yapılmıyor; mutlaka bir ya da birkaç belirtinin olması gerekiyor!
Son aylarda hızlı antijen testleri çok gündemde. Bir ara herkes medikal firmalardan alıp acil durumlarda kendine test yapıyordu.
Bu da doğru değil. Zira pozitif çıkan ve hastalığı belirtisiz seyreden kişilerin işlerini aksatmamak adına hasta olduğunu saklama olasılığı var. Kovid-19 ile kişinin durumunu netleştiren testlerin salgınla mücadele adına kayıt altına alınması şart!
Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Harun Ağca öncülüğünde yürütülen çalışma da Kovid-19’un tespiti için hızlı antijen testi ile PCR testi sonuçlarını mukayese etti.
Ortaya çıkan sonuçlar ise çok çarpıcı.
Çalışma o kadar önemli ki! Kovid-19 ile mücadelede en önemli araçlardan biri de hastaları saptanarak bulaşın engellenmesi. Salgını durdurmanın yolları arasında aşılama; sosyal mesafe, maske, hijyen gibi tedbirler yer alıyor.
Bir diğer yol ise; taramalarla belirtisiz hastaları da bulup toplumdan izole ederek bulaş riskini en aza indirmektir. İşte BUÜ’deki araştırma da bu açıdan çok önemli.
ANTİJEN TESTİ İLE PCR’I KARŞILAŞTIRAN İLK ÇALIŞMA
Doç. Dr. Harun Ağca söz konusu çalışma ve sonuçları hakkında şu bilgileri paylaştı:
“Bursa Uludağ Üniversitesi Hastanesi Pandemi Polikliniğine COVID-19 şüphesi ile başvuran hastalarda Kovid-19 antijen testi (hızlı test) çalışıldı ve sonuçlar PCR test sonuçları ile karşılaştırıldı.
Çalışma için, Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’ndan ve Sağlık Bakanlığı Bilimsel Araştırma Platformu’ndan onay alındı.
Ülkemizde antijen testi ve PCR testini karşılaştıran ilk çalışma olan bu araştırmaya 200 hasta dahil edildi.
Hastalardan alınan sürüntü örneklerinden 80 tanesi hem antijen testi ile hem de PCR testi ile pozitif çıkarken, 120 tanesi hem antijen testi ile hem de PCR testi ile negatif çıktı.
Antijen testi sonuçları ile PCR testi sonuçları yüzde 100 oranında uyumlu bulundu. Antijen testinin referans yöntem olan PCR testine göre duyarlılığı ve özgüllüğü yüzde 100 olarak bulundu…”
Özetle hızlı antijen testi ile PCR testi sonuçları yüzde 100 aynı!
HIZLI ANTİJEN TESTİ ARAŞITRMA SONUÇLARI DSÖ KRİTERLERİNİ KARŞILIYOR!
Aynı zamanda Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (KLİMUD) Bursa Bölge Temsilcisi olan Doç. Dr. Harun Ağca elde edilen verilerin çalışmada kullanılan antijen kitinin Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) belirlediği kriterleri karşıladığını ortaya koyduğuna dikkat çekti::
“Bu veriler sadece çalışmada kullanılan antijen kiti için geçerli olup diğer antijen kitlerine genellenemez ancak diğer antijen kitleri ile PCR test sonuçları karşılaştıran başka çalışmalar yapıldığı takdirde farklı kitler için de duyarlılık özgüllük verileri elde edilebilir.
Elde edilen veriler Dünya Sağlık Örgütü’ nün antijen kiti kullanım önerileri doğrultusunda özellikle tarama amacıyla kullanılabileceğini göstermektedir;
Kullanılan antijen kiti SARS-CoV-2 Omicron varyantının giderek yaygınlaştığı dönemde daha fazla test yapılmasını sağlayacak şekilde kullanılabilir ve bu şekilde hastalık kontrol altına alınabilir.
Antijen testinin öncelikli kullanılabileceği alanlar şöyle sıralanabilir:
Havaalanlarından ve sınır kapılarından ülkeye girişte; seyahat öncesi, büyük kapalı mekanlar ve fabrikalarda çalışanlarda; okullarda (Özellikle Omikron varyantının çocuklarda daha kolay yayıldığının gösterilmesi nedeniyle okulları açık tutabilmek için); toplumsal taramalarda; - PCR testine ulaşmanın mümkün olmadığı durumlarda…”
HIZLI ANTİJEN TESTİ YÜZ BİNLERCE İNSANA EŞ ZAMANLI UYGULANABİLİR!
Hızlı antijen testi ülkemizde pek kullanılmıyor. BUÜ Hastanesi Pandemi Kliniği’nde Doç. Dr. Harun Ağca öncülüğünde yürütülen araştırma/ çalışma sonuçları gösteriyor ki:
Antijen testi tarama amacıyla kullanılabilir. Bulaş hızla saptanıp hasta ve temaslılar izola edilerek salgının hızı kesilebilir.
Ayrıca Omikron varyantı nedeniyle ülkeye giren herkese bu hızlı antijen testi bakılabilir.
Ülkemizde bu konuda ya testler ya hiç yapılmıyor ya da PCR testi kullanılıyor.
Bilim insanları hızlı antijen testinin tarama amacıyla; PCR testi ise doğrulama amacıyla kullanılabileceğine dikkat çekiyor…
Türkiye’de hem tarama hem de doğrulama için PCR testi kullanılıyor.
PCR testi pahalı cihaz ve yetişmiş personel gerektiriyor ve diğerine göre daha maliyetli. Hızlı antijen testi için cihaza ihtiyaç yok ve daha ucuz.
Ayrıca PCR testi kapasitesi kısıtlı. En fazla test uygulaması 370 bin civarında; maksimum kapasitenin 450 bin olacağı düşünülüyor.
Mesela İstanbul Havalimanı’ndan Türkiye’ye giriş yapan 30 bin kişiye PCR testi yapılamaz ama hızlı antijen testi uygulanabilir.
PCR testi en erken 3 saatte çıkarken, hızlı antijen testi ise 15, 30 dakikada sonuç veriyor…
Bursa Uludağ Üniversitesi Hastanesi Pandemi Kliniği’nde yürütülen bu çalışma salgınla mücadelede Türkiye’nin elini güçlendirebilecek kadar önemli; Sağlık Bakanlığı’nın dikkate alacağını umuyorum…
