Türk Metal işten çıkarmaların sendikal faaliyet nedeniyle olduğunu; işveren ise işten çıkarmaların sendikal faaliyetle alakalı olmadığını savunuyor.
Dün Bursa Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren Destek Otomotiv fabrikası önündeydim. İşten çıkartılan işçilerin fabrika önünde ve fabrika içindeki direnişi sürüyordu. Fabrika bahçesinde direnen işçiler kadındı. Polis onlara müdahale etmemişti. Dışarıdakiler ise işten çıkartılan tüm işçiler ve sendika temsilcileriydi.
Türk İş Bursa İl Temsilcisi Ruhi Biçen, Tofaş Şube Başkanı Ömürlü Bayram ile Şube Sekreteri İlhanKöse; Bursa Şubesi Başkanı Selda Tekman, Bursa 2 No’lu Şube Başkanı Mustafa Tüfekçioradaydı.
Türk Metal’in Bursa’daki tüm şube başkanları Destek Otomotiv’deki direniş alanına her gün geliyor… Farklı fabrikalarda çalışan işçiler de vardiya çıkışlarında toplu olarak fabrikaya uğruyor.
13 Temmuz 2021 tarihi itibariyle Destek Otomotiv’deki direniş 11. günü geride bıraktı.
TÜMTİS, KESK, TMMOB, BTO, BURSA BAROSU VE NİLÜFER KENT KONSEYİ’NDEN DESTEK
Öte yandan…
TÜMTİS, KESK; TMMOB İKK, Bursa Tabip Odası, Bursa Barosu, Nilüfer Kent Konseyi de dün Destek Otomotiv’i ziyaret ederek destek mesajı verdi.
TÜMTİS Bursa Şube Başkanı Özdemir Aslan yaptığı konuşmada Anayasa’da koruma altına sendikal haklara ve çalışma hayatını düzenleyen maddelere atıfta bulunarak sendikal örgütlenmenin Anayasal bir hak olduğuna dikkat çekti.
TMMOB İKK Sekreteri Feridun Tetik, Peyzaj Mimarları Odası Bursa Şubesi Başkanı Necla Kaplan Özyörüklü, Bursa Barosu Yönetim Kurulu üyesi Aslı Evke Yetkin, TÜMTİS Şube Başkanı Özdemir Aslan, Tarım Orkam-Sen Bursa Şubesi Başkanı Fikret Gizir, Eğitim-Sen Bursa Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Hülya Ağ,, Kent Konseyi Başkanı Neslihan Binbaş,Nilüfer Kent Konseyi Sekreteri Emre Karagöz, Kadın Meclisi Başkanı Nergis Dönerdestek için gelen isimler arasındaydı. KESK’in destek ziyaretine 10 kişi ile katıldığı söylendi. Heyet daha sonra direniş alanından ayrıldı.
‘2 GÜNDE ÇOĞUNLUĞU YAKALADIK’
Destek Otomotiv’deki sendikal örgütlenmeden sorumlu olan Tofaş Şube Başkanı Ömürlü Bayram sendikaya üye çalışmalarına 28 Haziran’da başladıklarını ve iki günde yeterli sayıya ulaştıklarını anlattı.
Ve“30 Haziran’da yetki başvurusunda bulunduk. 5 Temmuz’da Yetki Tespit Belgesi aldık. Barkodu da vardır… 2 Temmuz’da gece vardiyası çıkışı ve girişinde 20 kişinin iş akdi feshedildi. Sebep açıklanmadı” dedi.
Ömürlü Bayram’a 2 Temmuz’da işten çıkartılanların sendikaya üye olup olmadığını sordum;“Hepsi de sendikaya üye olmuştu”diyerek yanıtladı; ve 5 Temmuz’da ise 60kişinin dahaişten çıkartıldığını söyledi.
5,5 AYLIK HAMİLE KADIN DA VAR; ŞEKER VE TANSİYON HASTASI OLAN DA!
Fabrika bahçesinde direniş sürdüren erkek işçilere geçtiğimiz hafta sonu gece 02.00’de polis tarafından operasyon yapılmış ve fabrika dışına çıkartılmıştı. Ancak direnişte olan kadın işçilere dokunulmamış... Dolayısıyla işten çıkartılan işçilerin bir kısmı dışarıda bir kısmı ise içeride direnişe devam ediyor.
Türk Metal Sendikası Destek Otomotiv direnişi alışılmadık hususları barındırıyor.
Birincisi 2 gün gibi çok kısa sürede çoğunluğun sendika üyesi olması.
İkincisi ise kadın işçilerin ‘Eşit işe eşit ücret” talebi… Kadın işçilerle görüştüm. Aralarında 17 hatta 19 yıllık olan da var; “Tüm kadın işçiler asgari ücret alıyor” dediler.
Kıdeme dayalı motivasyon ve kurumsal aidiyet duygusu sıfırlanmış oluyor.
‘BİZ EK GELİRİZ!’
Bahçede demir parmaklıklar arasından konuştuğum kadınlarla, dışarıda direnen kadın işçler aynı şeyi söylediler:
“Aynı işi yapan erkek işçiler bizden daha yüksek ücret alıyor!”
Ve bugüne dek hiçbir kadın işçiden duymadığım bir cümle kurdular; “Biz ek geliriz…”
İlk kez böyle bir şey duyduğumdan anlayamadım. 19 yıldır Destek Otomotiv’de çalıştığını söyleyen F.K. “Kadınların eşlerine ek gelir sağladıkları varsayılıyor” dedi.
Fabrika dışında direnişi sürdüren kadın işçilerden biri “Kart bastık, dışarı çıktık. Biz çıkartılanlara destek için dışarıdaydık. İki gün sonra E-Devlet’ten çıkarıldığımızı gördük” dedi.
Fabrika içerisinde hiç çıkmadan günlerdir direnen kadınlar arasında 5,5 aylık hamile olan kadın da var, şeker ve yüksek tansiyon hastası olan da…
Türk Metal Sendika yetkililerinin ‘sizi dışarı alalım’ önerisini kabul etmemişler. Arkadaşlarıyla birlikte direnişi sürdürüyorlar.
NİŞANDAN SONRA GELEN AYRILIK/ PARMAKLAR ARKASINDA GÖRÜŞ!
Fabrika bahçesinde direnen işçilerden biri genç bir kız; direniş başlamadan bir gece önce nişanlanmış. Nişanlısı polis müdahalesi ile fabrika dışına çıkartılmış. Birbirinden ayrı düşen gençler fabrikanın parmaklıkları arkasından birbirleriyle görüşüyorlar.
12 kadın işçi fabrika bahçesinde yatıp kalkıyorlar. Yemekleri sendika temin ediyor. Gölgelik alanda kalıyorlarmış Orası kamyonet ve malzemeyle kapatılmış. Fabrika tuvaletlerin kullanılmasına izin veriyor. Aileleriyle parmaklıklar arkasından görüşüyorlar.
İŞÇİLERİN ANLATTIKLARI VE 2 GÜNDE ÖRGÜTLENEBİLMENİN İPUÇLARI
Direnişte olan işçilerin anlattıkları şöyle:
“Biz sıkıntılarımızı anlatacak muhatap bulamadık.”
“İki yıldır fabrika ortamında baskı vardı. Mobing uygulanıyordu…”
“Pandemide küçük telefon kulübesi yaptılar. İnsanlar birbirine sürtünerek girdiler kulübeye…”
“Geçen sene de sendika örgütlenme çalışması yapılmıştı. 30 kişiyi geçememiştik! Son bir yıldır derdimizi kimseye anlatamadık. Baskı ve mobing arttı. Sendika aslında iki gün bile değil, bir buçuk günde çoğunluğu sağladı.”
“İşten atılan 21 kişiden yazılı ya da sözlü savunma bile alınmadı.”
“Biz gecenin birinde, ikisinde telefonla çağrıldık. Geldik çalıştık. Pandemide sevkiyat yüzde 100 arttı… Biz tatillerde bile hep çalıştık. Sokağa çıkma yasaklarında bile hafta sonu çalıştık. Nasıl işi yavaşlatmışız ki!”
“Sendikal örgütlenmeden işverenin haberinin olmaması mümkün değil. İçeride 5, 6 kişi var, kendi adamları. Halen de çalışıyorlar…”
“Destek’te 9 yıldır çalışıyorum. Normalde işten çıkartmalarda işçiyi içer alır, çıkartılacaksa öyle çıkartırlardı… “
“Fabrika Müdürleri ve insan kaynakları yetkilisine sorunlarımızı defalarca anlattık. Yönetime aktarmadıklarını düşünüyoruz… “
“Üretimle yönetim arasında köprü yok. Sıkıntılarımız fabrika sahiplerine aktarılmadı.”
GEÇEN YIL 30 KİŞİYE ULAŞILMAZKEN, ŞİMDİ 2 GÜNDE NASIL ÇOĞUNLUK YAKALANDI?
Bu sözler geçtiğimiz yıl sendikaya üye çalışmasında 30 kişiye ulaşılmazken, 1,5 günde görülmemiş bir hızda, yetki için üyeçoğunluğunun nasıl yakalandığının ip uçlarını veriyor.
Aynı zamanda ciddi bir iletişim ve yönetişim sorununa da işaret ediyor.
İşveren geri adım atmıyor. Pandemi koşullarında Bursa’da 6 fabrikada örgütlenen, işten çıkarmalara karşı direniş yapan ve toplu sözleşme imzalayan Türk Metal Bursa Şubeleri ile işten çıkartılan işçiler de öyle… Ve emek cephesinde verilen bu mücadelede Bursa’da kamuoyu da oluşmaya başlıyor…
İşveren cenahından edinilen bilgiye göre;
“Fabrikadaher bölümün başında kamera var. BKM firması halen 3 vardiya halinde çalışıyor. Hem BKM hem de Destek Otomotiv’deki beyaz yakalıların da hepsi işinin başında.
Fabrika içerisinde BKM ile birlikte 80 civarında kişi çalışıyor.”
Yine edinilen bilgiye göre işverenin 2 Temmuz’da 21 kişiyi işten çıkarma gerekçesi işi yavaşlattıkları ve hatalı ürün tespiti; sonrasındaki 58 kişilik işten çıkarmanın nedeni ise yasa dışı grev… İşveren hukuki sürecin sonuçlarını bekliyor.
Türk Metal işçilerin sendikal faaliyet nedeniyle işten çıkartıldığını savunurken, işveren ise işten çıkarmaların sendikal faaliyetle ilgisi olmadığını söylüyor…
Keşke uzlaşılsaydı, Kurban Bayramı üzeri 79 ya da 80 kişi işsiz kalmasaydı; üretim de aksamadan sürseydi…
Özetle… Hem Türk Metal ve işten atılan işçiler açısından hem de işveren açısından zorlu bir süreç…
