Rekabet Kanunu gereğince yapılan bu uygulama ne kadar yarar sağlıyor pek emin değilim. Ama uymak zorundayız. Amacım; sizlere rakamsal değerler vererek, ülkemizdeki durumlar hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlamaktır.
Koronavirüs nedeniyle 2020 yılı tüm dünyada ve ülkemizde derin izler bırakarak geçti. Çok gelişmiş ülkeler dahil, ciddi yalpalanmalar yaşadık. Tam kapanma, kısmi kapanma, sürü bağışıklığı gibi çözümler uygulandı. Tam kapanmayı kısmi kapanma gibi uygulamalar oldu. Örneğin bizdeki iki haftalık kapanma bence böyle oldu. Ama sonuç olarak şu anda olay kısmen kontrol altına alınmış görünüyor.
Uzmanlar; bu duruma bakarak gevşemenin yanlış olacağını, yeni mutasyon virüslerle 2021 yılının tümünde maske, mesafe ve hijyen disiplininin sürmesini tavsiye ediyorlar.
Gelelim asıl konumuza. İnşaat sektörü, değişik yaklaşımlara göre 150 alt sektörü kapsayan bir ana sektör. Ben; çimento, beton ve ekonomik temel verilerle ilgili olarak yazıyorum. 2020 yılı, olumsuz etkilerin fazla olduğu ve bunun yansımalarının pek çok sıkıntılara ve daralmalara neden olduğu herkes tarafından biliniyor. Belli toplum kesimlerinde geçim sıkıntısı had safhaya vardı. Hükümet ve belediyeler mütevazi destekler verdiler. Düşe kalka bugünlere geldik. Gelecekte neler olur, kimse kesin bir tahminde bulunamıyor. Ama hayat devam ediyor. İnşaat sektörü bu sıkıntılı dönemde çalışmalarını biraz azalarak da olsa sürdürdü. Bunun rakamsal sonuçlarına; mukayeseli olarak bakalım.
1. ÇİMENTO SEKTÖRÜ
-Üretim ve Satış:
2021 yılı 3 aylık dönemde çimento üretiminde geçen yıla oranla %26,9’luk bir artış yaşanmıştır. Yine 2021 yılı Ocak-Mart döneminde üretilen çimentonun %23,6’sı ihraç edilmiştir.
2021 yılı 3 aylık dönemde önceki yıla göre iç satışlarda %31,8; çimento ihracatında %4,3 artış gerçekleşmiştir. Rakamsal (ton) olarak: (3 aylık)
2020 2021
Çimento Üretimi: 12.604.024 15.987.688
Çimento İç Satışı: 8.924.992 11.760.360
Çimento İhracatı: 3.612.003 3.767.970
Klinker Üretimi: 14.436.611 18.135.590
Klinker İhracatı: 3.994.987 2.455.487
TÜİK verilerine göre 2021 yılı Ocak-Mart döneminde Çimento ve yarı mamül olan Klinker ihracatımızın; ilk 10 sıralamasında birinci ABD, ikinci İsrail, üçüncü Fildişi Sahili olmuştur. Bu 10 ülkeye yaptığımız sektör ihracatı 2020 ve 2021 yıllarının ilk çeyreğinde dolar bazında birbirine yakındır.
- 2011-2021 yılları Ortalama Çimento Fiyatı ($/ton)
Resmi verilere göre, 2011 yılı ortalarındaki yaklaşık 70 $/ton ihracat fiyatı (çimento), sonraki yıllarda azalmış ve 2015 yılı sonlarında başlayan düşüş, 2017 Şubat ayında 43,7 $/ton ile dip yapmıştır. Fiyatlar sonraki aylarda biraz toparlanmış ve 2017 yılı sonunda 50,2 $/ton olmuştur. 2019 yılına tekrar düşüşle başlayan ortalama fiyatlar, yılı 43,2 $/ton ile kapatmıştır.
Ortalama fiyatlar 2020 yılına düşüşle başlamış ve 40,9 $/ton ile dip yapmıştır. Fiyatlar Aralık ayında 42,4 $/ton seviyesine gelmiştir. 2021 yılı Mart ayında ortalama fiyatlar biraz daha yükselmiş ve 46,1 $/ton olmuştur.
Çimento fabrikası yatırımları, bazı özel avantajlı bölgeler dışında; ihracat için yapılmazlar. Son yıllarda Afrika’da yükselen talep ve ABD’nin, dönemsel talepleri ithalatla karşılamak istemesi; ihracatımızı artırmıştır. Bazı yatırımcılar; bu talep artışının uzun yıllar sürebileceği varsayımıyla yeni tesisler kurmuş veya mevcut tesislerde kapasite arttırma yatırımları yapmaktadırlar. Kişisel kanaatim bunun fazla iyimser tahminler olduğu şeklindedir. Gelecek yılları ben de merakla izleyeceğim. Gönlüm yatırımcıların tahminlerinin doğru çıkmasını arzu ediyor.
Konuya devam edeceğim...
