USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

Süresiz belediye başkanlığı hakkının imtiyaz niteliği

26-09-2017

7.11.1982 Tarihli ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının (Kısaca 'Any') 127 nci maddesi hükmüne göre; ' Mahalli idareler; il, belediye veya köy halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları, gene kanunla gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişileridir.'
Mahalli idarelerin seçimleri, Any'nın 127 nci maddesinde belirtilen esaslara göre, beş yılda bir yapılır (Any m.127).
Söz konusu seçimlerle gelen belediye başkanlarının üstlendikleri görevleri ile yekileri önemli bulunmaktadır.
Ülkemizde mahalli idare seçimleri ile gelen bazı belediye başkanlarının, deyim yerinde ise, ömür boyu bu hizmetleri yürüttükleri gözlenmektedir.
31.01.2007 Kabul tarihli ve 5678 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile değişik Any 101/II madde fıkrası aynen şöyledir: 'Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.'
Bu durumda, bir kimse en fazla toplam on yıl için Cumhurbaşkanı seçilebilmektedir. Bu bir rastlantı ya da sonradan sıradan görüşlerle kabul edilen bir yasal düzenleme olmadığı duraksama konusu olmasa gerekir.
Belli önemli görevi üstlenen kişilerin, on yıldan fazla görevde kalmalarının doğuracağı sakıncaları gidermek amacına yönelik olarak, görevle ilgili süre sınırlaması getirilmiştir.
Öngörülen sakıncaların pek azı Cumhurbaşkanı için olsa da, pek çoğunun belediye başkanlarını kapsayacağı duraksama konusu olmasa gerekir. Herhangi bir siyasi ayırım olmaksızın, uzun süre görev yapan belediye başkanlarının en üst seviyede hizmette bulunsalar da; kendisine olası bağlı olduğu partisine ve nihayette görev yaptığı mahalli bölge halkı ile ülkesine örtülü ya da açık şekilde zarar verdikleri genel kabul görmektedir. Uzun süreli olarak, mahalli hizmetlerin aynı kişi tarafından yürütülmesi; açığa vurulamayan, açığa çıksa da sonuç alınamayan sosyal hukuk devleti, kanun önünde eşitlik ilkesi ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak uygulamaları gündeme getirmektedir. Bu yaklaşım, herhangi bir belediye başkanına yönelik olarak açıklanmamış olup, olayları yaşayanlar için adresi belirli örnekler olarak zihinlerde hatırlanması uygun olacaktır.
Anayasa'da; seçimle de olsa, sınırsız süreli bir belediye başkanlığı yapma hakkı, sözel olarak imtiyaz niteliğinde sayılmasa da, bir kişiye böylesi bir hakkın süresiz tanınması kamu vicdanını zedeler niteliktedir (Any m.10/IV). Zira, bu sınırsız süreli hak, Any m.10'da öngörülen kanun önünde eşitlik ilkesinin özüne aykırıdır.
Üstteki açıklamalar çerçevesinde; altta verilen 'Kanun Tasarı Taslağı'nın kamuoyunun değerlendirmelerine açılması ve tartışılmasında yarar görmekteyiz.
'Mahalli idarelerin seçimleri, 67 nci maddedeki esaslara göre beş yılda bir yapılır. Bir kimse en fazla iki defa belediye başkanı seçilebilir.(…)'
Üstte belirtilen Anayasa değişikliği hayata geçirilinceye kadar, tüm siyasi parti yönetimlerinden, konu hakkında uygulamayı gelecek ahali idarelerin seçimlerinde fiili olarak uygulanması, azımsanmayacak bir kamuoyu vicdanının sesine yürekten katılmak olarak değerlendirilecektir.
Yürekten esenlikler ve en içten saygılarımızı sunarız.

Not: Yerleşim yerim Bursa olup, bu makalenin dürüstlüğü ile tanınan, Bursa Büyükşehir Sayın Başkanı ile bir ilgisi olmadığı önemle belirtilir.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?