USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

Derekızık

Kestel ilçesine bağlı bir köy

21-03-2016

Bursa'dan yaklaşık 15 km uzakta olmasına karşın, kent bu köye kadar genişlemiştir. Uludağ’ın kuzey yamaçlarında, Bursa'nın güneyinde çok sayıda Kızık adlı köy vardır. Bu köylerin sayısının, kadı sicillerine göre 10’u bulduğunu gördük. Ancak bu sayının yükselmesinin en önemli nedeni, bir köyün, birkaç ad ile anılmasındandır. Bugün sadece Değirmenlikızık, Fidyekızık, Hamamlıkızık, Derekızık ve Cumalıkızık köyü kalmıştır. ‘Kızık' adı, Oğuzların "Kızık" boyu ile ilgili olup, bu boydan olan Türklerin kurdukları köylerdir. Cumhuriyetin ilk yıllarında Halkevi'nin yaptığı bir etütte ise farklı görüş getirilmiştir. Buna göre köy­ler, dağlar arasında kısıldığı için bu adı almış. Ancak bizce bu görüş doğru değildir. Bugünkü Derekızık köyü, Kızık köylerinin en doğusunda, Kestel'e 6 km uzaklıktadır. 1530 tarihli tahrir defterinde yer alan köy, Hacı İvaz Paşa’ın tımarı imiş. Önceleri Naib Ali'nin yeri iken, Hacı İvaz Paşa oğlu Mahmud Çelebi'ye vakıf üzerine verilmiştir. Son yıllarda köyün Vani Mehmet’in vakıf köyü olduğu anlaşılmaktadır. Öşürü, Mekke'ye gi­dermiş. Güzel bir dere kenarında kurulu bulunan köyün hemen yanından Roma kaldırımı geçmektedir. Köyün arazisi önceleri çok geniş iken, 1880’li yıllarda gelen 93 Göçmenleri tarafından köy arazileri içinde Saitabat ve Burhaniye köyü kurulmuştur. Kurtuluş Savaşı sırasında köy Yunan askerleri tarafından silah aranması nedeniyle basılmış ve tahrip edilmiştir. 1895 yılında 51 hane bulunan köyde 1927 yılında 439 kişi yaşamaktaydı. 1990 yılında 574, 1997 yılında 618 kişi yaşamaktaydı. Suyun çok bol olduğu bu köyde iki de su fabrikası vardır. Elmas ve Sansu markasıyla satılan su işletmeleri bulunan köy, Bursa’nın en verimli suyu olan köylerinden biridir. 1880’li yıllarda 7 hane Filibe’den, 4 hane Batum’dan gelen göçmen yerleşmiş. Köyün hemen üzerinde bir manastır kalıntısı vardır. Köyde dört cepheli bir çeşmeyle, bir de köyün çıkışında Rumlardan kalan Kaynarca adlı bir çeşme vardır. Bu çeşme tahrip olmuştur. (BOA. Temettuât Defterleri, no.7531)

Raif Kaplanoğlu