Mollaarap Mahallesi

Bugün Yıldırım ilçesine bağlıdır. Eşrefiler Caddesi ile Uludağ arasındadır. Mahallenin batısı Gökdere, güneyi ise Uludağ ile sınırlıdır. Umurbey Mahallesi’nin üst tarafındadır. Mahalleye adını veren mescidi, Mevlana Mehmed bin Ömer bin Hamza (öl.1532) yaptırmıştır. Bu kişinin Saraybosna'da yaptığı anıtlar varmış. Kayıtlarda Monlaarab olarak da anılmış olan mahalle, 1573 yılından önce kurulmuştur. Bu ta­rihte 44 hane olan mahallede bugün; Mollaarap Mescidi dışında Vefikiye, Şeyhsaid, Çobanbey mescitleri ile Hüsameddin Zaviyesi ve türbesi vardır. İpekçilik Enstitüsü binası ile Hünkâr Köşkü de bu mahalle sınırları içindedir. XIX. yüzyılda, mahallede, Bursa'nın ünlü zenginlerinden Osman Nuri'nin bir fabrikası vardı. 1880'li yıllarda mahalleye, 102 hane Tatar göçmeni yerleştirilmiştir. Eski cami yıkıldığı için, göçmenler için yeni mahalle camini fabrikatör Osman Bey yaptırmış. Eskisi ise yıkılmıştır. Osman Nuri Bey, caminin doğusunda bir de Sübyan Mektebi yaptırmış. Bu eserlerin yaşaması için de iki dükkân, bir fırın ile bir kahvehaneyi vakıf olarak bağışlamış. Mahallede Cumhuriyet döneminde kurulan Saffet R. Sözüçetin, Hasibe Üstünipek, M. Aziz Yazıcılar ve Aydın Sütmen’ın ipek fabrikaları, 1980’li yıllara kadar faaliyetlerini sürdürmüştür. 1924 yılında nüfusu azaldığı için Şeyhnaib, Vefikiye ve Çobanbey Mahallesi ile birleşip tek muhtarlığa bağlanmıştır. Cumhuriyetten sonra adı, Balabancık olarak değiştiril­miştir. 1950'li yıllarda adı tekrar Mollaarap olarak değiştirilmiş ve günü­müzde de varlığını korumaktadır. Bugün mahallede çoğunlukla 1880'li yıllarda gelen Tatarlar ile Boşnaklar yaşamaktadır. (BOA. Temettuât Defterleri, no.7409)

Raif Kaplanoğlu