Kaynarca (Taşköprü)

İlçenin hemen doğusunda, Osmaneli yolunun üzerindedir. İznik'e 10 km uzaklıkta olan köyün eski adı, Taşköprü'dür. Köyün altında 40-50 yıl önce yıkılan bir köprüden adını almıştı. Bu köprü, köyden geçen tarihi Roma Caddesi üzerinde idi. Ancak şimdi köprüden eser yoktur. Kaynarca adını ise, İznik’e götürülen ve Dereköy mevkiinden irice künklerle taşınan suların, köyün ihtiyacı kadar alınması üzerine yapılmış olan kaynağından almıştır. Köyün hemen altındaki höyük yakınlarında kaynar. Köyde yaptığımız araştırmada çok sayıda antik devir kalıntısına rastladık. Özellikle Bizans döneminde önemli bir yerleşim alanı bulunduğu anlaşılmaktadır. Roma Caddesi’nin köyün hemen yanından geçmesi nedeniyle zengin bir yer olduğu anlaşılıyor. Köyün hemen yanındaki Bekleme Yanı denilen mevki olasılıkla, yol üzerindeki bir konaklama tesisini göstermektedir. Yanında bulunan Kaleyanı denilen höyükte de bulunan kalıntılar, kentin tarihini Roma öncesi devirlere dek indirmektedir. Burada, Bizans devrine ait horasandan yapılmış bir de kale duvarına rastladık. Ayrıca Kiliseler mevkii olarak anılan mevkide de çok sayıda kalıntı çıkmıştır. 1934 yılına kadar Bilecik ili Osmaneli ilçesine bağlı olan köy, bu tarihte alınan bir kararla İznik ilçesine bağlanmıştır. 1990 yılında 863, 1997 yılında 826 kişi yaşamaktaydı. Zamanla boşalan köy, 1880’li yıllarda Rumeli göçmenleri tarafından kurulmuştur. Köyde Bulgaristan’ın Varna iline bağlı Paşayiğit köyü ile Osmanpazarı ve Şumnu kazalarından gelen 93 Göçmenleri yaşamaktadır. Köyde Emrullah Dede adlı, adak yeri olarak kullanılan bir yatır vardır.

Raif Kaplanoğlu