Karacaali (Yenişehir)

İlçenin batısında bulunan köy, Yenişehir'e 10 km uzaklıktadır. 1530 tarihli tahrir defterinde geçen Karaali köyü bu olmalıdır. Bu tarihlerde köyde 5 hane Müslüman, 22 hane Hıristiyan hane yaşamaktaydı. 1573 yılında ise 5 hane Müslüman, 47 hane Hıristiyan yaşamaktaydı. Hamza Bey'in Bursa'da yaptırdığı imaretine vakfedilmiştir. Ancak 1530 tarihli tahrir defterinde Karacaali adlı bir de mezra vardı. XIX. yüzyıldaki belgelere göre ise köyde Hıristiyan kalmadığı görülür. Hıristiyanların köyü terk etmesinden sonra, köyün üzerinde bulunan Poyralı denilen mevkideki Yörükler, 1840’lı yıllarda köye yerleşmiş. 1895 ve 1908 Yıllığı’nda 57 hane bulunan köyde, 1927 yılında 306, 1990 yılında 589, 1997 yılında 466 kişi yaşamaktaydı. Yerli köydür. Köyün doğusunda bulunan üç mezardan birinin, köyün kurucusu olan Kara Ali’nin olduğuna inanılmaktadır. Önceleri adak yeri olarak kullanılan mezarlar artık ilgisizlikle terkedilmiş. Köydeki tarihi hamam 1960’lı yıllarda yıkılmıştır. Kara Ali’nin yaptırdığı caminin temelleri de 1955 yılındaki bir kazı sırasında çıkmış. Köyden Bursa’ya yoğun olarak göç vardır. Köyün kuzeyinde Arap Dede, doğusunda Sarı Dede ve batısında bulunan Ziraat Dede yatırları adak yeri olarak kullanılmakta olup, düğünlerde dedelerin etrafından bir tur atılır.

Raif Kaplanoğlu