Eski adı Çardı olarak bilinmekte olup tarihi, ilçeden çıkan para ve heykelciklere göre, Bizans ve Roma dönemlerine kadar gitmektedir.
Harmancık, Orhaneli ilçesine bağlı bir bucak iken, 1987 yılında çıkan 3392 sayılı yasa ile ilçe statüsüne kavuşmuş, 1988 Temmuz tarihinde kuruluş işlemlerini tamamlayarak ilçe olarak hizmete başlamıştır.
Harmancık, Bursa'ya 96 km uzaklıkta, Uludağ'ın güneyindeki yüksek yaylalar arasında yer alır. Rakımı 650 m, yüzölçümü ise 365 km2’dir. İlçenin bulunduğu çevrede yükseltisi fazla olmayan dağlar ve tepeler bulunur.
