USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

Fabrika-i Humayun

Muradiye Mahallesi’nde bulunan tarihi bir fabrika binasıdır.

16-02-2016

Yakın zamanlara kadar Tekel binası olarak kullanılan yapının dere üzerinde bulunan çok ilginç bölümleri, geçen yıl içinde çöküp yok olmuştur. Yapının diğer bölümleri ise sağlam olmasına karşın son yıllarda bakım yapılmadığı için hızla yıpranmaktadır. Yapının üzerinde Sultan Abdülmecit’in adının yazılı bulunduğu eski yazı bir kitabe ile, üzerinde sonradan yapılan ek bölümlerde 1929 tarihi yazılmaktadır. Fabrika-i Hümayun adıyla 1854 yılında kurulan bu fabrikanın yapısı, Bursa Belediyesi tarafından yeniden organize edilerek bir Sanayi Müzesi ve Bursa Araştırmaları Vakfı’na merkez yapılması için projeler hazırlanmış, ama bir türlü çalışmalara başlanamamıştır. Günümüze dört yapıdan oluşan toplam 4.000 m2  dolayında bir külliye olarak ulaşmıştır. Külliye ilk yapıldığında, birbirine paralel iki fabrika binası ve bunların arasında bacalı küçük bir bina ile doğuda küçük bir binadan oluşmuş, günümüzde mevcut olan beş katlı ara blok sonradan eklenmiştir. (Yücel) Kaplıca Caddesi üzerindeki ahşap yapı ipliklerin çekilip sarıldığı, depolandığı ve pazarlandığı yer olmalıdır. Binanın Cilimboz deresi kenarında “Divanhane”si bulunmaktadır. En arkadaki yapı Suphi Bey Haritası’nda “Kozahane” olarak belirtilmekte, muhtemelen iki yapı arasındaki küçük bacalı binada buhar kazanlarında ıslatılan kozalar burada kurutulmaktadır. Doğuda, Suphi Bey Haritası’nda “Kasr-ı Hümayun” olarak belirtilen yapı fabrika yöneticisinin konutu veya konuk evi olmalıdır. Yapı günümüzde Faruk Saraç Tasarım Meslek Yüksekokulu olarak h,zmet vermektedir.

Raif Kaplanoğlu