USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

Bursa kilise ve tapınakları

Bursa'da, Türklerden önce var olan bazı anıtlar da günümüze gelebilmiştir. Bunlardan en önemlisi kuşkusuz kilise ve havralardır.

12-02-2016

Bu kiliseler çoğunlukla İznik, Mudanya ve Bursa'da yoğunlaşmıştır. Bursa'da yapılan kiliseler çoğunlukla bazilika planlıdır. Bursa'da yapılan kiliselerin büyük bölümü XIX. yüzyılda yapılmıştır. 1905 yılında Bursa merkezde 6 kilise ile 3 havra bulunuyordu. Günümüzde ise sadece bir havra faaliyetini sürdürmektedir.

Bursa’da bulanan kiliseler iki döneme aittir. Biri, Türklerin bölgeye gelmezden önce yapılmış olan Bizans kiliseleridir. Bu kiliseler çok eski ve değerlidir. Diğerleri ise, 1922 yılına kadar Bursa’da yaşayan Hıristiyanların yaptığı ve çoğu da 18-19. yüzyılda yapılmış kiliselerdir. Bir de şehir dışında bir külliye biçiminde yapılmış manastırlar vardır.

Bursa’da 60 kadar Hıristiyan köyü vardı. Her Hıristiyan köyünde ise en az bir kilise faaliyette idi. Ancak köylerdeki bu kiliselerin çoğu 18-19. yüzyıldan kalmadır. Bir çoğu Kurtuluş Savaşı sırasındaki hengamede yıkılıp yok olmuşsa da yine de azımsanmayacak kadar kilise günümüze gelebilmiştir. Kiliseler çoğunlukla Karacabey, Mudanya ve Bursa'da yoğunlaşmıştır.

Cumhuriyet öncesinde Bursa merkezde 10,  tüm  ilde ise 100'e yakın kilise bulunmaktaydı. Merkezde bulunan kiliselerden 7'si büyük, üçü ise  çok ufaktır. 1898 tarihli Yıllığa göre Bursa merkez ilçede 29, Mudanya'da 11, Gemlik'te 12, Orhangazi'de 7, Karacabey'de 4, M.Kemalpaşa'da 2, Yenişehir'de 1, İnegöl'de 3 kilise olduğu yazılmaktadır. Bu sayılara İznik gibi birçok merkez sayıları dahil değildir.

Günümüzde ayakta kalabilen kiliseler ise bunu cami olarak kullanılmasına borçludur. Bir kısmı da fabrika ve depo olarak kullanıldığı için yıkılmamıştı. Bursa’da bulunan dinsel yapılar içinde en orijinal yapı ise, Karacabey Tümbekli Camii’dir. Çünkü bu cami, her üç dinin birleştiği mekândır.

Raif Kaplanoğlu