Özellikle Roma İmparatorluğu'nun Hıristiyanlığı resmi din olarak kabul etmesinin ardından, çeşitli görüş ayrılıkları had safhada konuşulmaya başlanmıştır. Bu ayrılıklar konuyu tartışma gereksinimi doğurmuş ve Hıristiyan dünyası ilk genel toplantısını Bursa İznik'te gerçekleştirmeye karar vermiştir. I.Konsül veya I.Ökümelik Konsül adını da taşıyan bu genel toplantı, Hıristiyan dünyasında büyük önem taşır. Özünde görüş ayrılıklarını ortadan kaldırmak amacıyla düzenlenen bu toplantının genelde amacına jj ulaşmadığı bilinmektedir. Bu toplantının net sonucu ise; dini içerikli çalışmaların siyasallaşma sürecine girdiğidir. Dini ve siyasi Özelliklere sahip bir akım (Airusçuluk) bir dönem Roma Imparatorluğu'nun yönetim ilkesini oluşturmuştur.
I.Konsül ülkemizin özellikle İnanç Turizmi konusunda kullanabileceği çok önemli bir materyaldir. I.Konsil'in İznik'te gerçekleşmesi, Antakya, Demre, Efes, İstanbul, Kapadokya, Tarsus ve Urfa'yı olduğu gibi Iznik'i de Hıristiyan âlemi için ziyaret edilmek istenen kutsal yerlerden biri haline getirdiği tartışmasız bir gerçektir.
Arkeolog Sanat Tarihçisi Dr. Bedri Yalman, bu toplantıyı "İnanç Turizmi Yılı; 2000" adlı makalesinde özetle şöyle anlatıyor:
"Roma İmparatoru Constantius I, Roma halkının görüşüne uyarak resmi din kabul ettiği Hıristiyanlığa tüm halkın uymak zorunluluğunu duyabileceği tanrı buyruklarını oluşturmak isteğinde iken, bu birleştirici girişimler karşısında başlayan ayrılıkçı görüşler, yorumlar, eleştiriler karşısında Hıristiyanlığın koruyuculuğuna soyunarak, Ariusçuluğa karşı tedbirler almaya başladı.
Burada Aırusçuluk, Aırus'un "Baba(lanrı), Oğul (Isa) ve kutsal ruh" üçlemesinin Hıristiyanlığı üç tanrıcılık(tritheısme) yorumuna soktuğu ve de bunun terk edilen çok tanrıcılığın bir uzantısı olduğu görüşüydü. Dini tartışmaların ülkenin doğusunda hızla yayılması üzerine İmparator araya girerek, fikir ayrılıklarına düşen, gruplaşan tarafları uzlaştırmaya çalıştı. Bundan sonuç alamaması üzerine 20 Mayıs 325 ile 25 Temmuz 325 tarihleri arasında Nikaia (Iznik)'da I. Ökümelik Konsül (genel toplantı)'ü oluşturdu. Kilisenin ihtiyaç duyduğu an, bütün piskoposların
davet edildiği, genel, olağanüstü, evrensel bu dini toplantı gerçekleştirildi.
I. Nikaia (İznik) genel toplantısı, İmparator Constantius l'in huzurunda, Papa Silvester'in görevlendirdiği Cordoba Metropoliti Hosios'un yönetiminde "Senatus Sarayfnda gerçekleştirildi. Bu toplantıda 318 piskopos bir araya geldi. Toplantının yapıldığı Senatus Sarayı'nın, kesin veriler olmamasına rağmen, İznik'te belirtilen yerde gölden yelkenlerle taşımacılık yapılan bir iskele bulunmaktadır. 358, 362 ve 368 yıllarında İznik'te meydana gelen şiddetli depremler sırasında birçok anıtsal yapı ile Senatus Sarayı'nın da yıkıldığı, yapı malzemelerinin ise İstanbul'a taşındığı, saraya ait hiçbir kalıntının günümüze ulaşmadığı anlaşılmaktadır."
