Trafikte araç yangınlarına yol açan Kaçak 10 numara yağ yakıtlarından sonra bu kez de “white spirit” (beyaz ruh) katkılı organik yağ tehlikesi ortaya çıktı. Otel ve restoranlardan toplanan yağları tülbentlerle süzdükten sonra “white spirit” isimli incelticilerle karıştıran fırsatçıların, ürettikleri aşırı yanıcı sahte yakıtı esenler otogarına sevk ettiği belirlendi.
Milliyet’in aldığı bilgiye göre, aralarında otel, yemek fabrikaları ve lokantalardan toplanan yemek yağlarının da olduğu organik yağları, TSEK-64 kodlu lisansla biriktiren bazı tesisler, tülbentlerle süzme işlemi yaparak ucuza kaçak yakıt üretiyor. Genellikle kâğıt toplayıcılarının da kullanıldığı yağ toplama safhasında EPDK ve çevre bakanlığı mevzuatına uygun hareket eden şirketlerin, “white spirit” ve metanol gibi incelticilerle ürettiği kaçak yakıt, 35-40 derecede parlayacak kadar hızlı bir yanıcı özellik kazanıyor. Bu şekilde yakıt özelliği kazanan yağlar, aşırı inceltme nedeniyle araç yangınlarına yol açıyor. Bu karışımlara yüzde 30’a kadar inceltici katıldığı belirtiliyor. Üretim işlemleri, Ulaşım Taşıma Formu üzerinden legalleştiriliyor.
İstanbul İkitelli’de yoğun şekilde üretilen kaçak yakıtın özellikle Esenler otogarına gönderilip şehirlerarası otobüslere doldurulduğu, Esenler’den İstanbul içine dağıtım yapan pek çok otobüs servisinin de bu kaçak ürünle trafiğe çıktığı belirtildi.
Mazota göre oldukça ucuza gelen kaçak yakıt, otobüs terminaline hafriyat kamyonu süsü verilmiş araçlarla ve Doblo tipi ticari taşıtlarla taşınıyor. Vergi önlemleriyle önü kesilen 10 numaraya yağın yerini alan bu yağın, İstanbul’da işleyen pek çok minibüste de kullanıldığı belirtildi. Kısa bir süre dinlendirmeden sonra üretim imkânı, ürünün seri şekilde piyasaya sürülmesine olanak sağlıyor.
Yaklaşık 1 liraya mal edilen kaçak ürün, litresi 2,5 lira civarında alıcı buluyor. 4 lira 10 kuruşa yaklaşan mazot yerine bu karışım tercih ediliyor. Edinilen bilgiye göre, baz ya da kalıp yağ adı altında üretim yapan merdiven altı rafineriler, mevzuattaki 1 yıl boşluğundan da yararlanıyor. Buna göre, atık yağ toplayan işletmeler, biyodizel tesisi kurmak ya da yağlarını lisanslı biyodizel üreticilerine vermek için 1 yıl süre alıyor ve bunu da üretimi devam ettirmek için kullanıyor. Böylece, yasal olarak biyodizel üretimi yapmak için 24 ayrı parametreyi sağlaması gereken firmalar, merdiven altı üretim yapmak için kendilerine alan yaratmış oluyor.
(Mithat Yurdakul/Milliyet)
