Genellikle bireysel olarak çözmeye çalışılan öksürüğün altından büyük ve geniş bir hastalık yelpazesi çıkabilir. Liv Hospital Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Tuğçe Hürkal üç haftadan fazla süren öksürüğün dikkate alınması gerektiğini vurguladı.
Öksürük, yabancı maddelerin alt solunum yollarına oturmasını ve bronş, akciğer sekresyonlarının birikmesini önleyen bir savunma mekanizmasıdır. Öksürük beklenen amacı sağladığı zaman etkili ve yararlıdır. Ancak 3 haftadan daha uzun süren öksürük mutlaka dikkate alınmalıdır. Altında bulaşıcı olan tüberkülozu, ölümcül seyreden akciğer kanserini, sık görülen ve yaşam kalitesini bozan GER(gasrto-özafagiel reflü), ölüm riski yüksek ve sık görülen kalp yetmezliği ve pulmoner emboliyi, zamanında tedavi edilmezse geri dönüş şansı zorlaşan astım ve KOAH’ı barındırabilir.
Sigara içenler öksürüklerini genellikle ‘sigara öksürüğü’ olarak tanımlar ve pek önemsemez. Ancak uzayan öksürüklerde tümör olasılığını da göz önüne alarak radyolojik tetkik yapılması gerekir. Kronik öksürüğün sistematik olarak değerlendirilmesi hastanın öykü, fizik muayene ve laboratuar (alerji testi, solunum fonksiyon testi, uyku testi, endoskopi vs..) tetkiklerini kapsar. Öksürük değişik anatomik lokalizasyonlarda bulunan birçok hastalığın yol açtığı bir semptom olduğundan, sistematik yaklaşımla öksürüğün akciğer ve akciğer dışı nedenleri yüzde 88-100 oranında saptanabilir ve yüzde 100’e yakın etkin tedavi verilebilir.
ABD’de öksürük tedavisinin yıllık maliyeti 1 milyar ABD dolarından fazladır. Kronik öksürük genellikle birden fazla (yüzde 18-62 hastada) nedenden oluşur. Hastaların yüzde 42'sinde üç neden (PNAS, astıma ve GÖR) birlikte görülür. Tedavide bu durum dikkate alınmalıdır. Uzamış öksürük, sık hastane ziyareti, uzun süreli ilaç kullanımı, kalitesiz yaşam ve ciddi iş gücü kaybı demektir.
Halk arasında uzayan öksürüklerde kullanılan bal ve zencefil karışımı bazen öksürüğü yumuşatabilir ve balgamın daha kolay çıkmasını sağlar. Ancak bu tür yöntemler altında yatan hastalığı tedavi etmez. Bu yüzden bu tür karışımlara mucizevi anlamlar yüklemek doğru olmaz. En iyi balgam söktürücünün bol su içmek olduğu unutulmamalıdır. Dolayısıyla öksürük sorunu yaşandığında gün boyunca en az 2 litre su içilmesinin ihmal edilmemesi gerekiyor.
