İstanbul
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM'nin Afganistan'daki kadınlara ve kız çocuklarına yönelik sistematik ihlaller karşısında sessiz kalmayacağını söyledi.
BM Genel Sekreteri Guterres, Katar'ın başkenti Doha'da Afganistan'la ilgili yaptığı toplantıların ardından düzenlediği basın toplantısında, Afganistan'ın istikrarına ilişkin endişelerinin arttığını belirtti.
Guterres, Taliban'ın kadın personele yönelik kısıtlamalarına rağmen BM'nin milyonlarca çaresiz Afgan'a yardım ulaştırmak için Afganistan'da kalacağını ifade etti.
BM'nin Afganistan'da yardım için kalmasına karşın yardım fonlarının azaldığını kaydeden Guterres, yardımlar için bu yıl mali taahhütlerde ciddi bir eksiklik olduğu konusunda uyarıda bulundu.
Toplantılar sürecek
Afganistan'ın dünyadaki en büyük insani krizi yaşadığını ve ülkenin istikrarı konusunda büyük endişelerinin olduğunun altını çizen Guterres, BM'nin de Afganistan halkının çıkarları için kapsamlı bir yakınlaşma adına toplantılar düzenlemeye devam edeceğini söyledi.
"BM, Afganistan'daki kadın ve kız çocuklarının haklarına yönelik sistematik ihlallere sessiz kalmayacak." ifadesini kullanan Guterres, BM'nin Afganistan halkına yönelik yükümlülüklerinden geri adım atmayacağını ve bu bağlamda bir dizi girişimin yürütüldüğünü kaydetti.
Guterres ayrıca Taliban yetkilileri tarafından kadın Afgan BM personeline yönelik getirilen yasağın insan haklarının ihlali olduğunu vurguladı.
"Taliban'la görüşmek için doğru bir zaman değil"
Toplantının, hiçbir ülkenin resmi olarak tanımadığı Taliban yönetimini tanımayı amaçlamadığını vurgulayan BM Genel Sekreteri, zamanı geldiğinde Taliban yetkilileriyle görüşmeye açık olduğunu, ancak bugün bunun için "doğru bir zaman" olmadığını belirtti.
Katar'ın başkenti Doha'yı ziyaret eden Guterres, burada, Afganistan ile ilgili "ortak noktalar" aramak için toplantı düzenlemişti.
BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric dün yaptığı açıklamada, toplantıya, Türkiye, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İran, Japonya, Kazakistan, Kırgızistan, Norveç, Pakistan, Katar, Rusya, Suudi Arabistan, Tacikistan, Türkmenistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere, ABD, Özbekistan, Avrupa Birliği ve İslam İşbirliği Örgütü'nden heyetlerin katıldığını bildirmişti.
Dujarric toplantının temel amacının uluslararası toplumla "Taliban yönetimiyle temel konularda nasıl bir iletişim kurulacağını" araştırmak olduğunu ifade ederek, "Guterres, özel temsilcilerle yürüttüğü toplantıda, özellikle kadın ve kızlara yönelik insan hakları konuları, kapsayıcı yönetişim, terörle mücadele ve uyuşturucu kaçakçılığı ile ilgili hususlarda ortak noktaları araştıracak." demişti.
Taliban'ın kadın personel yasakları
Taliban'ın 15 Ağustos 2021'de Afganistan yönetimine gelmesiyle ülkede kadınların çalışmasına ve kızların eğitim almasına yönelik ciddi kısıtlamalar getirilmişti.
Kızların önce ortaokul ve liselerde, Aralık 2022'de ise üniversitelerde eğitim alması engellenmişti. Yine aralık ayında Afgan kadınların yerel ve yabancı sivil toplum kuruluşlarında çalışması da askıya alınmıştı.
Ayrıca, BM Afganistan Yardım Misyonu (UNAMA), Afganistan'ın Nangarhar vilayetinde BM'ye bağlı Afgan kadın personelin işe gitmesinin engellendiğini bildirerek, "Yetkililere, BM'nin kadın personeli olmadan çalışamayacağını ve hayat kurtarıcı yardım sağlayamayacağını hatırlatmak isteriz." ifadesine yer vermişti.
Taliban, kız öğrencilerin eğitimlerine ara verme kararının ardından 24 Aralık 2022'de de sivil toplum kuruluşlarında (STK) kadın personel çalıştırılmasını ikinci bir duyuruya kadar askıya almıştı. Kadın personelin işlerine son vermeyen STK'lerin lisanslarının iptal edileceği kaydedilmişti.
Bunun üzerine Save The Children, the Norwegian Refugee Council ve CARE gibi ülkedeki bazı uluslararası yardım kuruluşları çalışmalarını durdurmuştu. Taliban'ın kararına Avrupa Birliği, BM, ABD ve birçok ülkeden tepki gösterilmişti.