Müzekker SUBAŞI/BURSA.COM
Dünya çapında ünlü torna-tesfiye ustası Hasip Sönmezalp'ın çırağı Nadir Doğru, 30 yıldır yaptığı mesleğinde ustasından öğrendiklerini Bursalılara verdiği hizmetle uyguluyor.
Hasip Sönmezalp'ın çırağı olmaktan her zaman gurur duyduğunu belirten ünlü fotoğrafçı ve fotoğraf makinesi tamircisi Nadir Doğru, “Dünyaya mal olmuş Hasip Sönmezalp ustamdan öğrendiklerimi bugün hala uyguluyorum” diyerek ustasına olan vefasını gösteriyor. Bir dönem Hürriyet Gazetesi'nde muhabir olarak çalışan usta fotoğrafçı Nadir Doğru, ömrünün sonuna kadar da Fotoğraf makinelerinin tamirini yapmaya devam edeceğini söyledi.
HASİP SÖNMEZALP KİMDİR?
Yıldırım İlkokulu'nda ve bir süre ortaokulda eğitim gördükten sonra Sanat Enstitüsü'nün gece kurslarına devam etti. Çalışma yaşamına tornacı çıraklığıyla başladı, 1937'de Merinos Fabrikası'nın inşaatı sırasında tornacı olarak girdi. Bu işyerinde dikkatli ve duyarlı çalışmalarıyla büyük takdir topladı. Özellikle ince işçiliğe gereksinim duyulan onarım ve yapımlar konusunda seçkinleşti. Çocuk yaşından itibaren gökyüzüne ve yıldızlara büyük ilgi duydu. Ankara Radyosunda uzayla ilgili programlar sunan Salih Murat Uzdulek'i dinledikçe bu ilgisi gelişti. Gökyüzünü daha yakından izleyebilmek amacıyla bir teleskop yapmak istedi. Bu konuda yardım almak için başvurduğu İstanbul Üniversitesi'nin astronomi kürsüsü, eğitiminin yeterli olmaması nedeniyle istemini geri çevirdi.
İLK GÖK DÜRBÜNÜNÜ YAPTI
ABD'de yayımlanan dergilerden birinde gördüğü seksen kez büyütme gücü olan 45 milimetrelik bir objektifi, bir arkadaşı aracılığıyla getirtti. Bunu 130 santimetrelik bir boruya monte ederek ilk gök dürbününü yaptı. Ancak bu dürbün yeterli değildi. Bunun üzerine bir gemi lumboz camını zımpara tozu ve büyük bir sabırla ovalayarak, 17 santimetre çapında ve 225 fokus uzaklığında bir mercek yapmayı başardı. Böylece el emeği ile gerçekleştirdiği güçlü teleskopunu çattı. Bu yapımıyla ilgili bilgileri bilimsel bir dergiye gönderdi. Uygun bulunması üzerine, 18 santimetre çapında ve 60 kez büyütmeli daha güçlü bir teleskopun planlarını çizdi, yapımını tamamladı.
ULUSLARARASI ALDIĞI ÖDÜLLER
1959'da dergi, gösterdiği başarı dolayısıyla Sönmezalp'ı "Altın Çekiç" armağanı ile ödüllendirdi. O yıl öteki altın çekiçlerden biri uçak, ikincisi otomobil ve üçüncüsü de gelişmiş bir yelkenlinin yapımcılarına verildi. Ödüller, 1960 ve 1961 yıllarında gönderildi. Daha soma mercek eklemek suretiyle, bu teleskopu 200 kez büyütme sağlayabilecek kadar geliştirdi.
Başarılı çalışmaları sonucunda Türk Astronomi Derneği ile Uluslararası Ay Cemiyeti'ne üye kabul edilen Sönmezalp’ın büyük ilgi uyandıran yapımlarından biri de, "zamanı, günleri, gecelerin uzayıp kısalmasını, saat farklarını otomatik olarak gösteren küre biçiminde çok özellikli saat" idi. Muğla'da bir gözlemevi kurulmasına da katkıları olmuştu.
10 Ocak 2002'de ölen Hasip Sönmezalp'ın kabri Emirsultan Mezarlığı'nda bulunmaktadır.