Asıl adı Mehmed Emin’dir. 1793 yılında Bursa’da doğmuştur. Mısri Dergahı şeyhlerindendir. Şeyh Hafız Mehmed Zeynüddin Efendi’nin oğludur. Öğrenimini, babası ve Bursa’daki üstatlardan gördü. Bir ara İstanbul’a gidip orada ders verdi. Bursa’daki Mısri Dergahı’nda şeyhlik yaptı. 1269/1853 yılında Bursa’da yaşamını yitirmiştir. Gömütü, bugün Büyük Postane yanında bulunan Mısri Dergahı’nda idi. Gömüt taşı, Bursa Müzesi’ndedir.
Hicivleri ile ünlenmiş olan şairin şiirlerinden oluşan bir Divan’ı vardır. Bursa’nın ünlü bazı kişileri hakkında ‘Mel’un-u Bursa’, ‘Me’bun-u Bursa’ ölçülü uyaklı bir manzume ile hicvetmesine ait bölüm çok zariftir. (Bu bölüm Hoca Hayret’te anlatılmış.) Kızı Şerife Ziba (öl.1901)’nın da Katip Hanım mahlası ile şiirleri vardır. Oğlu Hakkı Efendi de şairidir. Zaik Efendi’nin şiirlerinden seçtiğimiz bir ikiliği şöyledir;
“Çıkınca ehl-i fesadın silahla namı
Elinde bade görürlerse abdır derler”
(BURSALI TAHİR II, s. 439; KÜTÜK IV, s. 398; SİCİLİ OSMANİ II, s. 341; Doğan Avcıoğlu, Zaik Efendi, Uludağ Der. 1942 Bursa, S. 47-48 s. 27-31; SON ŞAİRLER, CÜZ.XI, s. 1959-1965; Yazıtlar, s. 111)
