Ömerli

İlçenin kuzeyinde, İznik'e 9 km uzaklıktadır. Eski bir köydür. Eski belgelerde Ömerköy veya Ömerlü olarak da anılmıştır. Halk arasında, köyü Ömer adlı bir kişi kurduğu için bu adı aldığı söylenmektedir. Çandarlı İbrahim Paşa'nın oğlu Mahmet Çelebi'nin mülki imiş. 1530 tarihli tahrir defterinde köyün adına rastladık. Bu tarihte köyde 11 hane yaşamaktaydı. Zamanla boşalan köy, 1880’li yıllarda 93 Göçmenleri tarafından yeniden kurulmuştur. 1895 ve 1908 Yıllığı’na göre 130 hane bulunan köyde 1927 yılında 580, 1990 yılında 724, 1997 yılında 584 kişi yaşamaktaydı. Köyde eski bir cami vardır. Yerli köyüdür. Civarında tarihi bir mermer ocağı bulunmaktadır. Mezarlığında çok eski mezarlar olduğu, hatta Fatih’in aşçı başısının da mezarı bulunduğu söylenmektedir. İznik ile İzmit arasındaki tarihi Roma yolu bu köyün hemen yanından geçmekteydi. Köy yakınlarında, 100 metrelik bu tarihi yolun kalıntısı vardı. Ancak yakın zamanlarda yok edildi. Köy civarında yedi ağacın bulunduğu bir yatır vardır. Köyde bulunan Türbeler, Karaincirlik ve Çamören mevkilerinde olasılıkla eski yerleşimler vardı. Yolun altında, göl kıyısında da Höyücek olarak anılan bir höyük vardır. Kuzeyinde iki tane yatır bulunmaktadır. Birine “aşağı dede”, diğerine de “yukarı dede” denir. Batısında Dokuz Selviler olarak bilinen dedeler vardır.

Raif Kaplanoğlu