Keramet

İznik Gölü’nün kuzey sahilinde, İznik-Orhangazi yolunun 1 km kuzeyinde yer alır. İlçeye 15 km uzak­lıktadır. Cumhuriyet öncesinde, Türk ve Ermenilerin birlikte yaşadığı bir köy idi. Ancak Ermeniler çoğunluktaydı. Nüfusu da yüksekti. 1530 tarihli tahrir defterine göre İznik kazasının Gürle bucağına bağlıydı. Ermeniler olasılıkla XVIII. yüzyılda köye gelmişler. Nitekim 1745 tarihinde gezgin Pockokce, Keramet’e uğradığında, köyde Ermenilerin yaşadığını yazmaktadır. Bu nedenle köydeki Ermenilerin Celali dönemindeki “Kaçgun” sırasında gelen Ermeniler olduğunu sanıyorum. Bölgenin en güzel sofralık zeytinlerini üreten köyün başlıca geçim kaynağı zeytinciliktir. Köy civarında oldukça fazla antik kalıntılar bulunur ki, bu da bölgede antik çiftlik ve köy­lerin bulunduğunu gösterir. Köy yakınında bulunan Ilıca sıcak su kaynağı, önemli bir zenginlik kaynağı oluşturur. Bu ılıca da, eski bir Bizans yerleşimi çevresindedir. Osmanlı döneminde de İznik’e bağlı Ilıpınar köyü de burada kurulu olmalı. 1895 ve 1908 Yıllığı’na göre 170 hanesi bulunan köyde, 1990 yılında 1.522, 1997 yılında 2.066 kişi yaşamaktaydı. Üzerindeki dağda bulunan Vefa adlı köyü, Kurtuluş Savaşı sırasında tahrip olması nedeniyle boşalmıştır. Köydeki Boşnaklar Keramet’teki Ermenilerin arazi ve evlerinden iskân verilip yerleştirilmiştir. Kurtuluş Savaşı sonunda köyü terk eden Ermenilerin yerine, 1924 yılında Yunanistan'ın Vodina kazası Oslof köyünden gelen göçmenler yerleştirilmiştir. Ayrıca hemen üzerindeki dağda bulunan Selimiye köyü de 1998 yılında boşalarak, Keramet’e yerleşmiştir. Köyde az miktarda Yörük de yaşamaktadır. Köye adını verdiği söylenen Keramet Dede’nin bir mezar taşı vardır. Caminin arka tarafında mezarı bulunan ve Keramet Dede olarak anılan kişinin, aslında Mehmet bin Abdullah adlı bir yeniçeri olduğu mezar taşından anlaşılmaktadır. Ayrıca Batak Dede adlı başka de bir yatır vardı.

Raif Kaplanoğlu