Kaplıkaya suyu

Bu pınarın asıl ağzı Uludağ’ın kuzeyinde yer alan Varmaki yaylasıdır. Uludağ’da Zopra, Kızpınarlar ve Sarıalan derelerinin birleşmesiyle oluşur. Daha sonra dereye, bir-iki pınar daha katı­larak su çoğalır. Bu su Bursa Ovası’na inerken derin bir vadi adasından geçer. Cumalıkızık ve Değirmenlikızık köylerinden geçip bir depoya dökülür. Dere yatağı ise sürekli değişmiştir. Lâmi Çelebi’nin, ünlü Şehrengiz'inde bu vadinin güzellikleri öv­güyle anlatılmıştır. Bursa Kadı Sicilleri’nde, Kaplıkaya Vadisi'nin İshak Paşa'nın vakıfları arasında olduğu belirtilmiştir. XVII. yüzyılda Bursa'ya gelen Evliya Çelebi vadinin; dağlık, ormanlık, ağaçlık ve çimenlik bir yer olduğunu yazar. XVIII. yüzyılda yaşamış Bursalı şair Hasib yazdığı Miyahiyye'sinde hoş, kaba sığmaz bir su olarak söz eder. Ancak bugün ne yazık ki bu su, şair Hasib'in sözünü ettiği dereden çok fark­lıdır. Oteller bölgesinden gelen bu dere, bölgedeki tüm pisliği taşımak zorunda kaldığı için bu­gün kapkara pislik içinde akmaktadır. Kaplıkaya suyu, Uludağ’ın 1.700 m yüksekliğinden çıkar. Bu su, Sarıalan deresini de alarak Değirmenlikızık köyü yakınlarından ovaya doğru akarak Nilüfer Çayı'yla birleşir. Bu derenin suyu, kentteki ev ve çeşmelere de getirilmiştir. Künklerle getirilen su, Nizamoğlu deresi ve Piremir yoluyla Işıklar Lisesi’ne doğru bir isale hattıyla uzanmaktaydı. Bir kol da, Kadriye Mahallesi ve Mollaarap su taksimine gitmekteydi. Setbaşı ve civarındaki fabrikalar ile Eşrefiler’deki fabrikalara gitmekteydi.

Raif Kaplanoğlu