USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

İpek şehri Bursa

Bursa, Orta Doğu’nun önemli bir ticaret merkezi olarak ortaya çıkarak İran, Arabistan, Hindistan ve Çinli tüccarların mal alış-veriş yaptığı bir merkez durumundaydı. Bursa’nın başlıca sanayisi ipekti.

23-02-2016

1892 yılında Avrupa'da en ünlü kumaş üretim merkezi Lyon idi. Ancak bu kent Doğu’da yeteri kadar kumaş satamadığı için, kentin Ticaret Odası Başkanı bir araştırma yaptırmıştı. Buna göre üretilen kumaşların Doğu zevkine göre olmadığı için satılmadığı anlaşıldığı için çubuklu denilen kumaşları üretmeye başlamışlardı. Böylece Doğu'ya yaptıkları satışlarda büyük artış sağlanmıştı. Bu kumaşlar da Bursa’da üretiliyordu.

Bursa’da ipekçilik sanatı çok eskilere dayansa da, bunun bir sanayi olarak sürdürülmesi ancak 19. yüzyılda gerçekleşmişti. Bursa, önceleri İpek Yolu üzerinde, ipeğin tüm dünyaya dağıldığı merkez olarak öne çıkarken, daha sonra, ipek böcekçiliği ve nihayet ipekli kumaş üretimine kadar giden bir süreç yaşanmıştı. Bursa’da 1587 yılında en büyüğü 46 tezgâh, en küçüğü 5 çıkrıklı olmak 25 ayrı üretici vardı.

1750’li yıllarda 58 bin, 1808 yılında 60 bin, 1811-1833 yılları arasında ise 76 bin kuruşluk Bursa’dan ipek iltizamı toplanmıştı. 1810-1820’li yıllarda Bursa ipekli dokuma üretimi rekor yıllarıydı. 1750-1850 döneminde karışık ipekli üretimi 100 bin topa çıkmıştı.

1855 yıllarında 20 milyon frank tutarında dışarıya ipek satılmıştı. 1877 yılında ise yalnız Bursa'da 3.133.843 kg yaş koza elde edilmiş, bunlardan sağlanan 634.000 kg ipek Avrupa'ya gönderilmişti. Sadece yaş koza değil, iplik ve daha sonra ipek dokuma üretimi de yapılmaya başlanmıştı. 1877 yılında yaş kozanın kıyyesi 50-80 kuruş arasında satılmakta olup 300 bin kıyyeyi aşkın Bursa’da üretim yapılmaktaydı. Koza alımlarında da bir standardının olduğu görülür.

Raif Kaplanoğlu