USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

İlk Diplomatik Zafer

Kurtuluş savaşı sonrasında Ankara hükümetinin kazandığı ilk diplomatik zafer Bursa'da imzalanan Mudanya Mütarekesi ile gerçekleşmiştir.

18-02-2016

Büyük Taarruzun zaferle sona ermesi üzerine İtilaf Devletleri TBMM'ye mütareke çağrısında bulunmuşlardır. Türk ordusu ile Ingiliz işgal kuvvetleri arasında bazı gerginlikler yaşandıysa da görüşmeler 3 Ekim 1922 'de Mudanya'da başlar.

Görüşmelerde TBMM hükümetini batı cephesi komutanı İsmet Paşa temsil ederken, Fevzi Paşa ve Refet Paşa'da görüşmeler boyunca Mudanya'da bulundular. Ingiltere'yi General Harrington, Fransa'yı General Charpy ve İtalya'yı da General Monbelli'nin temsil ettiği görüşmelerde, ateşkesle doğrudan ilgili durumda bulunan Yunanistan, General Mazarakis ve Albay Sariyanis'i görevlendirmesine karşın, Yunan delegeler görüşmelere doğrudan doğruya katılmamışlar ve olan biteni bir gemiden izlemekle yetinmişlerdir.

Zaman zaman gergin anların yaşandığı, hatta görüşmelerin kesilmesi tehlikesinin doğduğu ve Türk ordusunun yeniden harekat hazırlıklarına giriştiği mütareke görüşmeleri 11 Ekim 1922 tarihinde uzlaşmayla sonuçlanmıştır.

14 maddelik Mudanya Mütarekesinin en önemli hükümleri şunlardır:

  • Mütareke imzalandıktan üç gün sonra, 14/15 gecesi yürürlüğe girecektir.
  • Türk ve Yunan kuvvetleri arasındaki silahlı çatışma sona erecektir.
  • Yunanlılar Doğu Trakya'yı 15 gün içerisinde boşaltacaklar ve bölge, İtilaf Devletleri aracılığıyla 30 gün içerisinde Türk yönetimine devredilecektir.
  • Barış antlaşması imzalanıncaya kadar Türk ordusu Trakya'ya geçemeyecektir. Buna karşılık iç güvenlikle ilgili olarak sayısı 8000'i aşmayacak bir kuvveti gönderebilecektir.
  • Barış antlaşmasının imzalanmasına kadar Meriç'in sağ sahili ve Karaağaç İtilaf Devletlerinin işgali altında kalacak ve Türk kuvvetleri Çanakkale Boğazı ve İzmit'te belirlenen çizgiyi geçemeyeceklerdir.

Mütarekeyi kabul etmek istemeyen ve imzalamaktan kaçınan Yunan hükümeti aradığı desteği bulamamış ve sonuçta 14 Ekim'de Mudanya Mütarekesini imzalamak zorunda kalmıştır. Bu arada TBMM, Doğu Trakya'nın teslim alınması ve burada bir Türk yönetiminin kurulmasıyla ilgili olarak Refet Paşa yı görevlendirmiştir. Refet Paşa 12 Ekim 1922'de TBMM temsilcisi olarak İstanbul'a girmiş ve halkın büyük coşkusuyla karşılanmıştır.

Bu önemli mütarekenin sonuçları şu başlıklar altında toplanmıştır:

  • Osmanlı Devleti hukuken sona ermiştir.
  • Doğu Trakya savaş yapılmadan kazanılmıştır.
  • Kurtuluş Savaşfnın silahlı mücadele dönemi sona ermiştir.
  • Burada kazanılan zafer askeri bir zaferin ötesinde ilk diplomatik zafer olmuştur.
  • Misak ı Milli'nin Trakya sınırı çizilmiştir.

İsmet Paşa'nın elde ettiği bu diplomatik zafer, kendisine yolunu açmıştır.

Murat Kuter