Hylas (İlas)

Dereye Kios ve Askanios adı da verilmektedir. Hylas adının verilme nedeni, Argonotlar’a dayandırılır. Polyphos'tan aktaran, İ.Ö. II. yüzyılda yaşamış tarihçi Apollodoros'un kitabında yer alan bir söylen­ceye göre adı; Argonotlar'dan, Herkül/Herakles'in genç dostu Hylas'dan gelir. Argonotlar’ın, Yunanistan'a dönüşlerinde uğradıkları Gemlik Körfezi'ndeki bir molada, Hylas su almak için Karsak deresine gider. Bu sırada su perileri Hylas’ı kaçırır. Herkül ve arkadaşları onu uzun süre ara­masına karşın bulamaz. Bu nedenle dereye Hylas denilmiştir. Texier, 1833 yıllarında, Gemlikli Rumların Hylas söylencesini çok iyi bildiklerini hatta, Oribazi denilen törenler yaparak, olayı andıklarını aktarır. Bu törenlerde ellerinde meşalelerle Rumlar, Hylas!.. Hylas!.. diye Samanlı Dağı'nda bağırır­larmış.

Raif Kaplanoğlu