Asıl adı Abdullah Mehmed’tir. İznik’te doğmuştur. Babasının adı Ahmet’tir. Atai babasının adını Mustafa olarak yazmıştır. Vahyizade lakabıyla tanınırdı. Babası Bursa Manastır Medresesi müderrisi idi. İlk öğrenimini İznik’te tamamladıktan sonra İstanbul’da öğrenimine devam etmiştir. Molla Ahmed Efendi’nin asistanı oldu. Daha sonra müderrislik ve kadılık görevlerinde bulunan şair, son olarak Medine Kadılığı yaptı. 1018/1609 yılında İstanbul’da yaşamını yitirmiştir. 1596 veya 1604 yılında öldüğü konusunda da bilgi vardır. Gömütü, Atik Validesultan Camii önündedir.
Mugni’l-Lebib’e yazdığı Arapça şerh, yazdığı kitaplar içinde en önemlisidir. Ayrıca; Şerhu Meşariki Şerik, Şerhu Ebyatı Mihtahi’l-Ulum, İşaratü’l-Haize li Şerhu Hallu’r-Ramize Minel Aruz, Cami es-siyer (Topkapı Ktp. T. no.1082) adlı kitaplarının yanı sıra Hilmi mahlası ile şiirimsi Bahru’l-Kemal adlı bir kitabı vardır. Şairin şiirlerinden seçilmiş birkaç ikiliği şöyledir;
“Ayare varup mihr-i vefa ve kerem ettik
Ey varmadan aşkına cevr ve sitem ettik
Öptürmemeğe ağzını andan içtik egerçi
Hiç yok yere vallahi Efendi kısım ettik”
(BURSALI TAHİR I, s. 217; KÜTÜK IV, s. 297; HASAN ÇELEBİ I, s. 299; BEYANİ, s. 25; ZÜBDETÜ’L-VEKAİ, s. 532; SİCİLİ OSMANİ IV. s. 141; ATAİ, s. 515)
