Fevziye (Feyziye)

Feyziye biçimiyle de anılmıştır. İlçenin güneydoğusunda, Gemlik'e 20 km uzaklıktadır. 1880'li yıllarda 93 Göçmenleri tarafın­dan kurulmuştur. Umurbey yoluyla Katırlı Dağları arasındaki geniş bir va­dide yer alır. Bursa'nın en büyük göçmen köylerinden biri idi. Osmanlı-Rus Savaşı nedeniyle yaşadıkları Batum’un Borçka kazasına bağlı Mamanati/Demirciler köyünde yaşayan Lazlar, topraklarının Rus sınırları içinde kalması nedeniyle 1879-1881 tarihlerinde Türkiye’ye göç etmişler. Hopa Limanı’ndan kalkan gemilerle, Müderris Hocaefendi önderliğinde önce İstanbul’a gelmişler. İlk gelenler şu sekiz kabileden oluşmaktaydı: Alihoca’lar (45), Kaka’lar (40), Kinkila’lar (45), Vace’ler (44), Tatu’lar (44), Ömeroğulları (44), Zonka’lar (43), Odabaşılar (41). 1881 yılından sonra da 17 sülale gelmiş ancak bunların 12’si daha sonra Gürle, Akharem, Sölöz gibi köylere göçmüştür. Köyün önderi olan Müderris Hocaefendi köyün yeri belirlendikten sonra ormandan yer açıp, köyün taksimatını yapmış. 1895 ve 1908 Yıllığı’na göre 129 hane ile 416 kişi yaşadığı anlaşılmaktadır. 1927 yılında 374, 1990 yılında 315, 1997 yılında 248 kişi yaşamaktaydı. Bursa’daki en önemli Laz köyüdür. Bu köy ile ilgili, Avusturya’dan Gabrielle Paleczek, bir doktora tezi hazırlamıştır (Der Wandel der Tranditionellen Wirtschaft in einem Anatolischen Dorf, Wien 1987). Köyde Mahalle, Dep ve Beyoğlu adlı üç mahalle vardır. Köyün hemen yanında bulunan Şükriye köyü de Laz’dır. İznik’e bağlı olan Mecidiye ve Sultaniye köyü ile birlikte Bursa’da dört Laz köyü vardır. Bu köylerin, gerek köy düzeni ve gerekse evlerin mimari yapısı hemen hemen aynıdır. Özellikle iki ve üç katlı ahşap evlerin hatılları arasında kullanılan tuğlaların dizilişi ile hemen diğer köylerden ayrılmaktadır.

Raif Kaplanoğlu