Eskikaraağaç

Bir Rum köyüdür. Apolyond/Ulubat Gölü’ne doğru uzanan bir yarımadada kurulmuştur. Yarımadanın karşısında Halilbey Adası vardır. Bu nedenle köye de bu ad verilmiştir. Karacabey’in doğusundadır. Bir adı da Gilyos’tur. İlk Osmanlı kroniklerinde geçen ve Kara Ali tarafından ilk deniz seferi sonucunda alınan ilk ada budur. Olasılıkla köyün Rumca adı Gilyos idi. Köydeki kale kalıntılarından sadece bir burç ile bazı duvarlar ayakta kalmıştır. Karacabey'e bağlı üç Karaağaç köyü vardır. Bunlardan eski ve yeni ön adlı köyler yan yana iken, küçük ön adlı köy de, aksi yönde Sarıbey yolu üzerindedir. Diğer Karaağaç köylerinden ayırmak için Karaağaç-ı Kebir olarak anılmıştır. 1895 ve 1908 Yıllığı’na göre 124 hane ve 728 kişi yaşamaktaydı. Rumlar, Kurtuluş Savaşı sonrasında köyü terk edince, köye Yunanistan göçmenleri yerleştirilmiştir. Ancak göçmenler köye değil de, köyün hemen karşısına yeni bir köy kurarak eski köyden ayrılmıştır. Köyde bugün yerliler ile Balkan göçmenleri yaşamaktadır. Bursa-Karacabey karayoluna 3 km uzaklıkta bulunan köyde 1997 yılında 318 kişi yaşamaktaydı. Orhan Gazi'nın vakıf köyü olan Karaağaç köyü bu olmalıdır. Nitekim 1912 yılında yayınlanan Hüdavendigâr gazetesine göre, Orhan Gazi’nin vakıf köyü olduğu görülmektedir. XVI. yüzyılda köyden oldukça fazla gelir elde edilmekteydi. Köyde Mikhael Archangelos adını taşıyan bir kilise kalıntısı vardır. Halilbey Adası’nda da manastır kalıntısıyla kale kalıntıları vardır. Kılıç Kökten, köyde klasik devre ait bir höyük belirlemiştir. Köyde çoğunlukla yerliler yaşamaktadır.

Raif Kaplanoğlu