Ebeköy

İlçenin doğusunda, Yenişehir'e 9 km uzaklıktadır. Bilecik yolu kıyısındadır. Adının, Ebe’den çok Ede veya Ece Bey’den geldiğini düşünüyorum. Karaca adı Ece ve daha sonra da Ebe’ye dönüşmüş olmalıdır. 1530 tarihli tahrir def­terinde adına rastladığımız köy, Karaca Paşa oğlu Ulu Bey'in mülkü imiş. Daha sonra Bahşayiş Ağa oğlu İlyas Bey'e satılmıştır. O da Gölcük köyünde yaptırdığı zaviye ve mescidine vakfetmiştir. Bir kadı sicilinde ise köyün Karaca Paşa'nın zaviyesinin vakfı olduğu belirtilmiştir. Bu Karaca Bey, Karacabey ilçesine adını veren Dayı Karaca Bey’dir. Bazı söylencelere göre, köyü 1667 yılında Mekke’ye giden Ebezade Mehmet’in verdiği söylenir ki, doğru olamaz. Çünkü köyün adı bu tarihten çok önce Ebe olarak anılmaktaydı. 1530 tarihli tahrir defterine göre 29 haneli irice bir köydür. Köyde 1927 yılında 230, 1990 yılında 497, 1997 yılında 417 kişi yaşamaktaydı. Yerli köyüdür. Bir de Yenişehir’e bağlı Ebeci köyü vardır. Köyün hemen üzerindeki tepede olasılıkla eski bir kale bulunuyordu. Ancak bugün bir iz yok. Çünkü, köyün hemen yanından eski Roma yolu geçmektedir.

Raif Kaplanoğlu