Dereköy (İznik)

İlçenin hemen doğusunda, İznik'e 10 km uzaklıktadır. Orhan Gazi'nin vakıf kö­yüdür. İznik’teki Orhan İmareti köyüdür. 1530 tarihli tahrir defterine göre köyde 17 hane yaşamaktaydı. Roma ve Bizans döneminde, İznik’in su ihtiyacı, bu köyün Çınarlık mevkiinden karşılanmaktaydı. Buradaki su kaynağı, çok mükemmel bir su isale hattıyla, yerin altından İznik’e ulaşmaktaydı. Osmaneli yolunun 4 km kuzeyinde bulunan köy, 93 Göçmenleri tarafından iskân edilmiştir. Köy, Söğüt kesicilermiş. Görevleri söğüt kesmekmiş. Bu nedenle bazı vergilerden muaf tutulmuşlardır. 1895 ve 1908 Yıllığı’na göre 39 hane bulunan köyde, 1927 yılında 202, 1990 yılında 515, 1997 yılında 454 kişi yaşamaktaydı. Köyde Hacıhüseyin Camii bulunmaktadır. Ayrıca Kilise Camii adıyla bir yapı vardır ki, kiliseden camiye çevrildiği söylenir. Bu nedenle köyde bir Hıristiyan kültürü olduğu anlaşılmaktadır. Olasılıkla eski bir Rum köyü idi.

Raif Kaplanoğlu