Çalı (Çalık)

İlçenin güneybatısında, Bursa'ya 10 km uzaklıktadır. M.Kemalpaşa yolu üze­rinde bulunan köyün adının, Çalık Ali'den geldiği söylenir. Ancak bazı belgelerde Çalık Halil adlı köye rastladık ki, Çalı köyü olmalıdır. Nitekim bu köy de II. Murad’ın vakıf köyüdür. Bu kişinin mezarı köyde bulunmaktadır. 1530 tarihli tahrir defterinde geçen Çalık köyü de bu olmalıdır. Çalık aceleci demektir. Yıldırım Bayezit devrinde yaşamış olan Çalı Bey’in arpalığı olduğu için bu adı aldığı da söylenmektedir. Bu tarihte köyde 21 hane yaşamaktaymış. Arkasını Uludağ'a dayamış olan köy, Çalı Deresi'nin açtığı vadide yer alır. Sultan Murad’ın vakıf köyüdür. 1756 yılında Bursa'daki bazı kişiler, köyde büyük bir katliam yaptığı belgelerde yazılıdır. Uzun yıllar Kite/Ürünlü ilçesine bağlı idi. 1895 ve 1908 Yıllığı’na göre 187 hane bulunan beldede 1927 yılında 1.720, 1990 yılında 2.648, 1997 yılında 3.562 kişi yaşamaktaydı. Yerli köyüdür. 1940’lı yıllarda köyde Bektaşi kültürü belirlenmiştir. 1967 yılında belde olup, belediye örgütü kurulmuştur. Köy yakınlarında bulunan Furla Baba’nın mezarı aslında, Menthon’a göre eski bir Hıristiyan keşişine ait imiş. İlk sesli Türk filmi olarak geçen Bataklı Damın Kızı Aysel de bu köyde çekilmiş. Bucak merkezine bağlı 14 köy vardır. Çalı beldesinde halen 100 kadar fabrika bulunmaktadır. Köy yakınlarında bazı manastır ile antik yerleşim alanları vardır.

Raif Kaplanoğlu