Büyükkumla

Gemlik Körfezi'nin kuzey sahi­linde, Gemlik'e 9 km uzaklıktadır. Gemlik'e bağlı yan yana iki Kumla köyü vardır. Biri küçük, diğeri ise büyük ön adı ile anılmaktadır. Çok eski bir köy olan Büyükkumla köyünün adına, kadı sicillerinde sıkça rastladık. Yerli köyüdür. 1530 tarihli tahrir defterinde Kumlu olarak anılmıştır. Ancak bu tarihte sadece bir köy olduğu görülmektedir. Bu tarihte Kite/Ürünlü’ye bağlı olup, 60 haneli iri bir köydü. Emir Sultan’ın vakıf köyüdür. Daha önce köy, bugünkü yerinden 2 km kadar kıyıdan içerde idi. Sel sularının köye zarar vermesi nedeniyle deniz kıyısına yeni bir köy kurulmuştur. Gazete haberlerine göre eski köy, 11 Nisan 1956 tarihinde taşınmıştır. Eski köy yerinde ise özellikle tarihi camisi ile hamamı mezbelelik içinde durmaktadır. Bu cami, Veli Dayı'nın Ali tarafından, 1729 yılında yapılmıştır. Ayrıca eski köy yerinde tarihi iki hamam kalıntısı vardır. Çok güzel tek gözlü köprüsü 1990’lı yıllarda kısmen yıkılmıştır. Ne yazık ki, Eski Köy yerindeki tüm bu anıtsal eserler her geçen gün tahrip olmakta ve korunamamaktadır. Caminin haziresinde çok sayıda eski mezar taşları vardır. Kurtuluş Savaşı sırasında büyük ölçüde yakılmıştır. 1895 ve 1908 Yıllığı’na göre 99 hane bulunan köyde, 1990 yılında 742, 1997 yılında 736 kişi yaşamaktaydı. Yeni köy civarında yazlık konutlar bulunmakta olup bugün sayfiye köyü olmuştur. Başlıca geçim kaynağı zeytincilik ve turizmdir.

Raif Kaplanoğlu