USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

Bursa’daki grevlerde Koza Han’ın önemi

İşte yukarıda nedenlerden dolayı Türk tarihindeki ilk kadın grevi Bursa’da yaşanmıştı. Bursa’daki kadın grevinde, Koza Han sürekli kullanılan bir mekan olmuştu. İşçiler Koza Han’da örgütlenmiş, Koza Han’ında grev kararı almıştı. Hatta miting ve işçi konuşmaları hep Koza Hanı’nda yapılmıştı.

23-02-2016

Türk tarihinde ilk kadın grevi, 1910 yılında Bursa’da yaşanmıştı. “Ancak hem Hüdavendigar Vilayetini temsil edenler, hem de grevciler için arabuluculuk yapan İttihad ve Terakki Kulübü’nün üyeleri erkekti. İttihat ve Terakki Kulübü’nün araya girmesinden önce grev­cileri teşvik etmiş olan Setrak adındaki kişi de, Ko­za Han'da konuşma yapan kişi de kadın değildi. Bursa’daki işçilerin tümü greve katılmıştı. İşçi kadınların ve kendilerini işçilerin temsilcisi sa­yan cemiyetlerin kadınların cinsiyetini mi, yoksa iş­çiliği mi ön plana çıkarttığı bilinmemekte. Ancak bazı (sosyalist) grupların işçi kadınları siyasi ne­denlerle kullandığına dair şüpheler bulunmakta.” (Nicole, 1997: 7)

Valilik, işgücünün kadın ve genç kızlardan ibaret olmasını, daha iyi çalışma şartları istemek için bir neden olarak gösteriyordu. 18 Ağustos'ta da bazı işçiler pişman olup işle­rine dönmek istedikleri konusunda haberler yayılınca, Osmanischer Lloyd'a göre grevciler arasında Hınçak Cemiyeti'ne karşı olan bir grup yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladı. Çünkü cemiyetten sağlanacak maddi desteğe bağlanan ümitler boşa çıkmıştı. Koza Han'da grevci liderle­rinden biri, ‘konuşmasının sonunu alkış altında de­ğil, karpuz kabuğu altında yapmak’ zorunda kal­dı. Ayrıca grevcilerin işten atılmaları tehlikesi do­ğunca Hınçak Cemiyeti arabuluculuk görevini Bur­sa'daki İttihat ve Terakki Kulübü’ne devretmek zo­runda kaldı. Bu arada 600 işçi grevden vazgeçe­rek, 22 Ağustos'ta yine işbaşı yapmışlardı. İttihat ve Terakki Kulübü’nün arabuluculuk faaliyetleri hakkında fazla bilgi verilmediği halde gazetelere göre onun yardımıyla grev 27 Ağustos'ta bitirilmiş­ti. (Nicole, 1997: 7 vd)

Raif Kaplanoğlu