USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

Ahmed Gazzi

Bursalı ünlü sufi

25-08-2015

Asıl adı Ahmed‘tir. Babasının adı ise İsa’dır. 1644 yılında Kudüs yakınlarındaki Gazze’de doğdu.  Bu nedenle Gazzi Ahmed veya Ahmed Gazzi olarak anılmıştır. İlk önce Kahire'de öğrenim gördü. Daha sonra İstanbul’a gelen Ahmed Gazzi, bir yıl sonra da Bursa’ya gelip yerleşti. Uzun yıllar Molla Fenari ve Orhan medreseleri'nde müderrislik yaptı. İlk aşamada tasavvufa karşı olup, Bursa’da bu konuda tartışmalar yapan Ahmed Gazzi, daha sonra Niyazi Mısri’nin etkisi altında kalarak, tasavvufa yönelmiştir. Bir süre Mısri’in halifeliğini yapan şeyh, daha sonra kendi adına, 1696 yılında Gazzi Dergahı’nı kurmayı başarmıştır. 2 yıl Uludağ’da inzivaya çekilmiştir. 42 yıl dergahında şeyhlik yapmıştır. (Süleyman Çelebi Lisesi’nin bulunduğu yerde) Ayrıca zengin de bir kütüphanesi vardı. Bu kütüphanede yaklaşık 700 cilt yazma kitap biriktirmiştir. 1150/1738 yılında Bursa’da yaşamını yitirdi. Tekkesine gömüldü. Ancak daha sonra mezarı Pınarbaşı’a taşınmıştır. Torun Gazzizade Abdullatif de (öl. 1831) çok ünlüdür.

Belgelerde yazarın ana dili Arapça olup, Türkçe'yi Bursa’da öğrendiği yazılıdır. Çok sayıda kitabı vardır. Mizan’ül Akaid, (Bursa YABEK O.802; Türkçe) Hediyetü’l garibiyye li talib’üt- tuhfetü’l- verdiyye, (Bursa YABEK G.1303, Arapça)  Nur-u satı, (Bursa YABEK O. 693) Mizan’ül akaid, (Bursa YABEK O.802) Risale-i fi’t-tasavvuf, (Süleymaniye-Esad, n.1430) İ’lamü’l-multezem bi fazilet-i Zemzem, (Süleymaniye-Laleli, n.399) Haşiyetü’l-garbi li talibi’t-tuhfet’ul verdi, (Bursa YABEK G.1303) İ’lalu Gazzi (Arapça dil bilgisi kuralları, Ank. Milli Ktp. yazm. A.216) Esilet’ül muhziye inde Ersas er-Raviye, (Bursa YABEK G. 854/15, Arapça) Haşiye ale’l-isti’are, (Süleymaniye Ktp. Tekelioğlu, nr.881)

(KÜTÜK I, s. 84; M. Kara, Tekkeler.. 1, s. 56, C.2, s. 231; SEFİNE-İ EVLİYA V, s. 122; GÜLZAR-I SULEHA, s. 103; ZÜBDETÜ’L-VEKAİ, s. 605; HÜLASETÜ’L-VEFEYAT, s. 19; SİCİLİ OSMANİ, C.s. 246; Gazzizade Abdullatif, Menakıb-ı Gazzi, (Bursa YABEK O.1042; YADİGAR-I ŞEMSİ, s.150-159; H. Tekeli, Ahmed Gazzi, U.Ünv. Sos. Bil. Ens. Yük. Lis. Tezi, 1991)

Raif Kaplanoğlu